Terugblik Literair Podium van 16 april 2023

Afgelopen zondag verzorgde Karin Anema bij ons Literair Podium een zeer interessante presentatie over haar boek ‘Diepe zakken’. Het boek gaat over een fietstocht voor het goede doel (weesmeisjes) door Tanzania en Kenia. Deze 500 km lange tocht met veel hoogteverschillen wordt jaarlijks georganiseerd. De deelnemers fietsen dwars door de wildernis -inclusief ‘de big 5’- en overnachten in kleine tentjes. Karin zelf nam tweemaal deel, daardoor kon ze ons trakteren op oorspronkelijke beelden.
 

Wie nu verwacht in haar boek een persoonlijk relaas te lezen van Karins wederwaardigheden komt bedrogen uit. Ze trekt het geheel naar een hoger plan, licht er vier personages uit en beschrijft hun angsten, drijfveren en psyche.
In haar boeiende betoog hield Karin ons een spiegel voor over dit soort initiatieven: wie doet nu wie een plezier? Ze sprak geen oordeel uit, maar gaf ons veel stof tot nadenken. Heeft het zin dergelijke tochten te organiseren? Onmiskenbaar krijgen de deelnemers aan zo’n sponsortocht zelf daar een heel goed gevoel van, maar wat is de andere kant van het verhaal? Wat brengt het de Afrikanen? Zitten ze op onze inmenging te wachten? Afrika is heus niet meer het onderontwikkelde land uit onze jeugd waar we zilverwikkels en melkcapsules voor spaarden. Karin liet bijvoorbeeld zien hoe tradities bij de Masai nog volledig bestaan, maar… er is 5G-netwerk, ze hebben allemaal een smartphone en de huur van de grond waar de fietsers hun tenten op mogen slaan wordt digitaal verrekend.

U zult begrijpen dat deze lezing heel wat tongen losmaakte.

Nog mooier werd de middag door het vioolspel van Nico Dezaire. Heel bijzonder om een violist te gast te hebben en dat werd alom gewaardeerd. Het beste bewijs daarvoor leek mij dat er, toen hij na afloop van de lezing nog zo’n 20 minuten doorspeelde, niemand alvast naar huis ging om gauw de aardappels op te zetten. ☺️

Zeer veel dank dus aan Karin Anema en Nico Dezaire, maar zeker ook aan het aanwezige publiek voor zijn zinvolle inbreng!

We gaan moedig voorwaarts en ik vraag u om alvast de datum te noteren voor het volgende Literair Podium: 5 november 2023. Dit wel onder voorbehoud, want er zijn snode plannen om samen met mijn collega’s van ‘Jazz in de tuin’ iets heel moois te organiseren, maar we moeten nog definitieve afspraken maken met de artiesten…dus wellicht verandert de datum nog. Zodra ik meer weet bent u de eersten die ik het laat weten!

Maar voor die tijd zien we elkaar nog tijdens ons Kunst- en Cultuurweekend op 1, 2 en 3 september waarvoor mijn collega-bestuursleden en ik ook alweer een fijn programma aan het bedenken zijn….  Houd de berichtgeving in de gaten en laat u verrassen!

Met een heel hartelijke groet,

Wies Kerbusch

(Overigens, wie het boek ‘Diepe zakken’ wil lezen mag dat gerust van mij lenen. Stuur maar een berichtje.)

Op 26 februari was er een filmmiddag in De Bombardon met de vertoning van de film ‘Muidhond’.

Inge Schilperoord was nauw betrokken bij deze verfilming en staat er helemaal achter hoe haar verhaal is vertolkt. Ze komt dan persoonlijk een inleiding op de film verzorgen en zal dan tevens ook over haar nieuwste boek ‘Het licht in de stad’ spreken.

Tijdens de filmmiddag van afgelopen zondag 26-02 vertelde schrijfster Inge Schilperoord in een duidelijke, verhelderende inleiding hoe ze ertoe gekomen was het boek Muidhond te schrijven. Ze legde uit dat ze als forensisch psycholoog bij het Pieter Baan Centrum in contact kwam met een pedoseksueel die het heel erg vond dat hij zo was en daar hevig mee worstelde. Deze worsteling wilde ze graag verwoorden en deze man vormde dan ook het uitgangspunt voor haar roman; wel heeft Inge er uiteindelijk een (veel jonger) fictief personage van gemaakt.
Inges inleiding maakte heel wat tongen los bij het publiek.

Na deze boeiende inleiding restte ons alleen nog om ademloos te kijken naar het knappe spel in de film. De worsteling van het hoofdpersonage wordt met veel respect en mededogen verbeeld, en juist dat maakt de film zo beklemmend. Want ondanks dat iedereen de daden van een pedofiel zal verafschuwen, voel je ook empathie voor de hoofdpersoon. Voortdurend zit je in spanning: gaat het Jonathan lukken weerstand te bieden aan de verleiding die hem haast op een presenteerblaadje aangeboden wordt in de vorm van een buurmeisje dat hem telkens opzoekt? Blijft hij zijn oefeningen met overtuiging doen? Gelooft zijn omgeving in hem en blijft ze dat ook doen? En vooral: gelooft hij er zelf nog in? 

Na afloop ontstond er zowaar weer een zinvolle discussie. Kortom, een film die je onder de huid gaat zitten en ons nog wel een paar dagen bezig gaat houden.

Het was een boeiende middag, niet in de laatste plaats dankzij de inbreng van het aanwezige publiek. Dank hiervoor!

Hartelijke groet en graag tot ziens bij het Literair Podium op 16 april in Baexheimerhof!.

Wies Kerbusch

Beste literatuurliefhebber,

Even leek het erop dat bij het Literair Podium van 27 november de wet van Murphy in werking was getreden:

•    De oorspronkelijke datum moest twee weken opgeschoven worden i.v.m. de intocht van Sinterklaas. 
•    Op vrijdagmiddag moest de hoofdgast, Inge Schilperoord, zich tot haar grote spijt ziekmelden! Gelukkig lukte het op de valreep nog om een waardige vervangster te vinden in de persoon van Elma Drayer. 
•    Op zondagochtend moest Anne van Buul, de harpiste, wegens persoonlijke omstandigheden afzeggen. 
•    En om de maat vol te maken bleek het pinapparaat niet aan de praat te krijgen…

Maar …

Afgezien van deze perikelen verliep de middag harmonieus. Ron Buitenhuis, singer-songwriter deed de aftrap met een mijmerlied over een overleden vriend ‘Printje met dien gezich’. Een ander lied ging over zijn kleinkind: ‘de cirkel is ròndj’. Verder zong hij hertalingen van songs van Leonard Cohen van wie hij als groot bewonderaar veel concerten bezocht over de hele wereld. Het publiek luisterde muisstil naar Ron.

Daarna was de beurt aan Elma Drayer, twee uur rijden vanuit Amsterdam naar het zuiden afgezakt. Voor de pauze vertelde zij een autobiografisch verhaal over haar jeugd als domineesdochter. Hoewel ze zich helemaal van de Christelijk Gereformeerde kerk heeft losgemaakt, wordt het haar toch steeds duidelijker dat ze ‘een gelovige is die niet meer gelooft of een niet-gelovige die gelooft’. Ze dacht dat het hier in het katholieke zuiden wel heel anders was geweest vroeger, maar we bleken meer raakvlakken te hebben dan ze aanvankelijk dacht. Als klein meisje al wist ze dat ze schrijfster wilde worden, iets wat erg gestimuleerd werd door haar ouders. 

Na de pauze was eerst de beurt weer aan Ron Buitenhuis, daarna interviewde Wies Elma Drayer. Elma vertelde over haar werk als columnist bij de Volkskrant, en over haar boeken Verwende prinsesjes en Witte onschuld. Met dit laatste boek won ze de prinsjesboekenprijs, iets waar ze erg trots op is. Ze vindt het jammer dat haar moeder die uitreiking niet heeft kunnen meemaken. Momenteel is ze een biografie aan het schrijven over uitgever Alice van Nahuys.

Na enkele vragen uit het publiek kwam er een einde aan deze mooie middag. 

Al met al konden we weer terugkijken op een zeer geslaagde middag. Voor het volgende Literair Podium in maart heb ik Karin Annema uitgenodigd, die ons aan de hand van haar boek Diepe zakken, gaat vertellen over haar mountainbikesafari door Tanzania en Kenia.

Maar…. voor die tijd gaan we samen de film ‘Muidhond’ bekijken! Inge Schilperoord wil alsnog heel graag Leudal aandoen en heeft toegezegd de inleiding te komen verzorgen. Daar ben ik heel blij mee. 

Precieze data volgen zo spoedig mogelijk. 

Met deze twee mooie vooruitzichten sluit ik deze nieuwsbrief af. Ik wens jullie fijne feestdagen en heel graag tot ziens in het nieuwe jaar!

Wies Kerbusch

Goedendag allemaal,
 
Zondagmiddag 17 oktober was het zover: Griet Op de Beeck was te gast bij Literair Podium Leudal! Een middag die we niet gauw zullen vergeten.
 
Tijdens de inloop opende Anne van Buul de middag met rustige Ierse volksmuziek en hedendaagse klassiekers op de harp.
Daarna beet Wanda het spits af met een (enigszins ondeugende) korte column en twee gedichten over haar katholieke jeugd, lees over nonnen en paters.
 
Toen was de beurt aan Griet. Zij overdonderde letterlijk de aanwezigen met een zeer indrukwekkende lezing! Totaal anders dan de performances zoals we die gewoon zijn van schrijvers. Of lezing is eigenlijk niet het juiste woord, want behalve enkele fragmenten uit haar boeken las ze geen woord van papier. Het kwam er als vanzelf uit, heel boeiend bovendien. Een uur lang hing het publiek aan haar lippen, terwijl haar labrador trouw aan haar voeten lag, kauwend op een bot. Al in de eerste zinnen gooide ze de knuppel in het hoenderhok door openhartig te vertellen over het seksueel misbruik in haar vroege jeugd, en welke gevolgen dat had voor haar gevoel van eigenwaarde. Het had heel lang geduurd eer ze zichzelf ‘schrijver’ durfde noemen. Nu is ze eindelijk zover dat ze dat durft en heeft ze zelfs een hond aangeschaft, want ‘dat hoort bij een schrijver’. ????
Ze hield een hartstochtelijk pleidooi voor het geestelijk welzijn van kinderen en maakte zich hard voor een veilige gezinssituatie. Soms is het beter te scheiden dan omwille van de kinderen bij elkaar te blijven. Ze eindigde haar lezing met de mededeling dat ze een vierjarige studie voor therapeute begonnen was. Nou, dat begrepen we toen helemaal!
 
Na afloop was iedereen erg onder de indruk. ‘Fantastisch, geweldig, ongelooflijk’, iedereen kwam superlatieven tekort om uiting te geven aan zijn gevoelens van bewondering.
Tijdens het signeren van de boeken nam Griet ruim de tijd en maakte met iedereen een persoonlijk praatje. Haar woorden hadden veel losgemaakt bij het publiek.
Kortom, het was een heel bijzondere en sympathieke schrijver die we deze keer te gast hadden. En wij hebben een mooie middag om op terug te kijken.
 
Wilt u dat de volgende keer ook meemaken, reserveer dan 10 april 2022 alvast in uw agenda, zodat niets u in de weg staat dan naar De Bombardon te komen. Ook dan zorgen we natuurlijk weer voor een interessant programma. Daarover krijgt u nog bericht.

Heeft u ook belangstelling voor onze andere activiteiten, druk dan vooral op de gewenste link hieronder.
 
Graag tot ziens in 2022 (of eerder) en een  hartelijke groet vanuit Haelen, waar de herfst nu toch wel definitief is ingetreden,
 
Wies Kerbusch

Wat was het weer fijn die zondagmiddag de 20^e  juni!

• Fijn om er weer uit te zijn,
• fijn om zo gezellig samen in het Grand Café van de Bombardon te zitten,
• en vooral fijn om te genieten van onze artiesten.
   

Zo was daar Anne, voorzien van een nieuwe, kleinere harp die veel handzamer is om te vervoeren. Maar qua klank deed hij niet onder voor de grote harp. Dank, Anne, voor je mooie spel.
 

En daar was Wanda met de wederwaardigheden over haar galblaasoperatie die blijkbaar niet van een leien dakje was gegaan. We zijn blij dat je weer de oude bent, Wanda!
 

En natuurlijk -last but not least (in goed Nederlands????)- was daar onze literaire gast Rob van Essen. Ik was erg verrast door Robs voordracht en door de openhartige en uitgebreide wijze waarop hij alle onze vragen beantwoordde. Ja, ónze vragen, want niet alleen ik had een interview voorbereid, ook van uw kant kwamen er veel en interessante vragen! Dank daarvoor, lief publiek, dat droeg erg bij aan de sfeer. 

Kortom, het was weer een mooie middag waarop we met plezier en voldoening terug kunnen kijken.

Intussen kijken we ook alweer stiekem vooruit naar 17 oktober, de dag waarop we niemand minder dan 

Griet Op de Beeck

gaan verwelkomen. Hopelijk gaat de deltavariant geen roet in het water gooien, duimen maarrrrr!
Details volgen later.

Vergeet u niet de 17e oktober alvast in uw agenda te zetten?
Graag tot ziens na een mooie zomer!

Wies Kerbusch

Beste literatuurliefhebber,

Literair Podium Leudal

Op de valreep vóór de corona-maatregelen beleefden we op 8 maart nog een mooie zondagmiddag bij Literair Podium Leudal.

Allereerst was daar Wanda Gielen met haar column. Wanda trok behoorlijk van leer tegen de vele dagelijkse ergernissen die op haar pad komen, en o, wat waren die herkenbaar voor de meesten van ons! Zo ergert ze zich aan mensen die altijd roepen dat alles zo ‘fantastisch en geweldig’ is, aan mensen die midden in het gangpad van de supermarkt gaan staan praten, en…aan de soft-close lades in de keuken die je niet eens lekker dicht kunt knallen! Maar dat ‘knoteren’ lucht haar heerlijk op en gelukkig is haar glas altijd halfvol.

Na Wanda was de microfoon voor professor Mathijs Sanders van Universiteit Groningen. Wie van de aanwezigen bang was dat hij een droog college over de roman Nooit meer slapen van W.F. Hermans voorgeschoteld zou krijgen, had het volledig mis. Wat kan die man boeiend vertellen! Hij belichtte deze klassieke roman van alle kanten en liet ons standpunten horen waar wij nooit op zouden zijn gekomen -althans ik niet. Bijvoorbeeld over de hoofdpersoon: “Hij lijkt zo timide en onzeker, maar eigenlijk is hij gewelddadig.” Ook had hij onbekende achtergrondinformatie over de auteur zelf, over diens vriendschap met Hella Haasse en over het ontstaan van de roman. Voor het publiek had hij een hand-out bij zich waardoor het betoog nog gemakkelijker te volgen was. Al met al zeker een aansporing om de roman, voor zover u dat nog niet gedaan had, te herlezen.

Na de pauze was er het wervelende optreden Nestgoud van Margje Wittermans met haar musicus Jeroen Mesker. Margje gaf een openhartige, zéér energieke en af en toe ontroerende performance over o.a. haar huidige en vroegere relaties -onder wie Jeroen-, (het ontstaan van) haar zwangerschap, bevalling en vooral over hoe blij ze is met haar dochtertje. Ook vertelde hoe ze als klein meisje met de dichteres Vasalis in contact kwam.

Tussen alle bedrijven door bracht Anne van Buul de nodige rust in het programma met haar mooie harpspel. Kortom, een middag om van na te genieten.

Volgende Literair Podium Leudal: zondag 18 oktober 2020
Dit Literair Podium gaat helaas niet door.

Eerste Literair Café Leudal geslaagd

Je zult maar een binnenactiviteit organiseren op de eerste zonnige zondagmiddag in april! Dat was nou precies wat de organisatie van het eerste Literair Café Leudal op zondag 7 april overkwam. Het fraaie lenteweer weerhield echter de vele belangstellenden niet om naar de Paerdestal van Kasteel Aldenghoor te komen voor de première van Literair Café Leudal. Initiatiefneemster Wies Kerbusch heette de aanwezigen van harte welkom en Jan Kraak van de Stichting Kunst en Cultuur Leudal kreeg van haar een minuut spreektijd waarin hij dit initiatief van harte toejuichte.

Anne van Buul opende de middag met ingetogen harpspel en zij zou dit tijdens de intermezzo’s en aan het einde van de middag nog meermaals doen.  Vervolgens las de Vlaming Mathijs Duyck voor uit zijn boek De Gelukzoekers. Hierna was het de beurt aan Arnoud Rigter. In 2004 afgestudeerd als architect, richt Arnoud zich sindsdien op poëzie, performance en beeldend werk. Uit het hoofd declameerde hij op geheel eigen wijze enkele van zijn verzen in mooie beeldspraak. Met zinnen als ‘Veel vrouwen zijn mijn moeder niet’ en ‘Ik rook om je te bewijzen dat ik adem’ gaf hij het publiek kleine speldenprikjes.

Voordat Arnoud Rigter met zijn drie Vlaamse kompanen ‘Het brute nationaal geluk’ ging opvoeren, maakte schrijfster Tania Heimans het publiek op inspirerende wijze deelgenoot van het proces dat zij doorliep bij het schrijven van haar boeken. Voor diegenen die zelf overwogen te gaan schrijven, gaf zij ook nog eens heel wat tips weg. Ze liet het publiek weten dat haar debuut Hemelsleutels een autobiografische weergave is van haar eigen jeugd bij gescheiden ouders in een hippiecultuur. Een cultuur waar ze zich als volwassene zo sterk tegen heeft afgezet, dat ze in de media het etiket ‘burgerlijk’ opgeplakt kreeg.

Na de pauze vertelde ze over haar boek Het huis met de leeuwen, het ware verhaal over Corry en Koen Kuiper die als directeursechtpaar met hun kinderen voor de Tweede Wereldoorlog in de elitaire Rotterdame sociëteitsdiergaarde woonden. Zij illustreerde dit met beelden, wat haar toch al boeiende verhaal nog extra kracht bijzette. Het publiek hing aan haar lippen. 

Het brute nationaal geluk was een ‘experimentele vertelling’ door Arnoud Rigter, samen met Mathijs Duyck (proza), Pieter Servranckx (gitaar) en Jelle Meys (illustrator), waarin het streven van velen naar meer en meer, kritisch aan de orde werd gesteld. De monologen en dialogen werden ondersteund door ter plaatse razendsnel gemaakte lichtbeelden en passende muziek.

Kortom, een inspirerende en afwisselende middag, verzorgd door mensen die gepassioneerd op verschillende creatieve terreinen bezig waren.

Goodnight sweetheart, it’s time to go

Voordat vocal group Almoos Kloos de laatste Niet Direct avond met dit lied afsloot, hadden alweer heel wat gasten op het toneel acte de presence gegeven. Er was besloten om niet het grand café, maar de kleine zaal van De Bombardon te gebruiken. En die zat helemaal vol.

Gastheer Paul van Dooren was in zijn nopjes en kondigde als eerste Maud van Leeuwen aan. Dit jonge talent zong twee eigentijdse liedjes, o.a. een van Ed Sheeran, begeleid op keyboard door Jasper Wismans. Ondanks haar jonge leeftijd was haar optreden zelfverzekerd, waarbij ze liet merken dat ze haar stem goed gebruikte en beheerste.

Vervolgens maakte auteur Auke Hulst zijn opwachting. Verrast door het talrijke publiek bood hij een kijkje in zijn persoonlijke geschiedenis en daarmee ook in zijn ontwikkeling tot schrijver. Dat wisselde hij af met stukjes uit zijn boeken en liedjes van eigen hand, die hij zelf van gitaarbegeleiding voorzag. De nadruk lag op het recente Motel Songs, een combinatie van boek en CD die hij publiceerde na een lange reis door de VS. Een belangrijke plek in dat boek is er voor zijn veel te vroeg overleden vader; na diens dood desintegreerde het gezin. Hij bezocht plaatsen van bekende schrijvers zoals F. Scott Fitzgerald en Ernest Hemingway, en ook van enkele van zijn muzikale helden zoals Jeff Buckley, Kurt Cobain en Prince. Dat alles maakte hij zichtbaar met foto’s die hij zelf tijdens zijn reis had gemaakt.

Na zijn indrukwekkend relaas voerde vocal group Almoos Kloos een viertal liederen uit, alle a capella. Eine nette Begegnung werd niet alleen gezongen maar ook uitgevoerd: een herkenbaar gegeven waarin je iemand van lang geleden tegenkomt, niet precies weet wie het is en ook niet weet wat je moet zeggen. Ze sloten af met White winter hymnal, waarbij ze, heel verrassend, zittend op het podium een soort choreografie met de handen uitvoerden.

Na de pauze deed John Hölsgens zijn verhaal. Als deelnemer van het vroegste uur mijmerde hij na over al die mooie avonden die hij had mogen meemaken. Hij sprak de hoop uit dat hij het publiek had vermaakt, geprikkeld en geamuseerd. Zijn profetische gave bleek uit zijn bijdrage aan de 29^e Niet Direct, toen hij vraagtekens plaatste bij het functioneren van Halbe Zijlstra; we weten hoe het is afgelopen.

Isis van Cruchten, het tweede jonge talent, schrijft al lang verhalen. Met een afbeelding van Lenin op de achtergrond las ze een stuk voor uit een verhaal waar ze mee bezig is. Gastheer Paul van Dooren prees haar terecht voor de treffende verwoording van het gevoel van beklemming in de voormalige Sovjet-Unie, waar ze haar verhaal situeert.

Geertje Claessen, alias Geertje Grom, vertelde dat ze liever áchter de schermen werkt en deed toen kort uit de doeken hoe ze een flyer voor Niet Direct maakt.  Ze kreeg de lachers op haar hand met haar opmerking: “Zo simpel is het, nu kunt u het ook.” (Maar niet heus). Verrassend genoeg bleek ze zelf model te staan voor de vrouwenfiguren op haar flyers. Vervolgens liet ze een aantal voorbeelden zien van haar werk, bijvoorbeeld voor het magazine van De Limburger.
Met al deze geweldige optredens was het al later dan normaal toen Almoos Kloos voor een tweede bijdrage verscheen. De mannen van het gezelschap zongen een indrukwekkende versie van In this Heart van Sinead O’Connor. Daarna volgden nog drie liedjes, waaronder het wereldberoemde Music  van John Miles. Ze sloten, zeer toepasselijk, af met Goodnight Sweetheart, it’s time to go.

En daarmee kwam de laatste Niet Direct tot zijn afsluiting. Paul van Dooren bedankte alle vaste medewerkers en vooral het publiek: zonder hen had het nooit zo mooi kunnen zijn. Dagmar van Hattem bedankte Paul, Wies Kerbusch en Pierre Boonen namens de stichting Kunst en Cultuur Leudal, en sprak de hoop en de wens uit dat er een nieuw initiatief voor literatuur en muziek zal komen. De stichting zal het met open armen ontvangen!

Dit is hem dan, de laatste.
Nou ja, niet helemaal. Ik blijf natuurlijk schrijven. Maar dit, die bijzondere avonden waarbij ik met u genoten heb van al dat fraais, ga ik toch missen. Het was me een eer en een genoegen, tien jaar lang. En wat is er veel gebeurd in die tijd. We zijn vooral tien jaar ouder geworden met z’n allen. Maar wat hebben we ook genoten van alle bijzondere mensen en hun mooie werk, dat zij hier in Heythuysen, in Grathem, in Roggel, in Haler en zelfs een paar keer al varende op de Maas bij Neer aan ons presenteerden.

En al die keren mocht ik er bij zijn. Ik heb daarbij geprobeerd u te vermaken, allerlei zaken van een andere kant te belichten, soms om te overtuigen maar meestal om u een beetje aan het denken te zetten. Hopelijk heb ik u regelmatig kunnen laten lachen en soms misschien zelfs laten huilen. Ik heb mensen geprezen en anderen ongetwijfeld ook beledigd, al was het me daar nooit om te doen. Ik heb verder geprobeerd om  regelmatig ook om mezelf te lachen, want dat is toch een belangrijke manier om overeind te blijven in deze rare wereld.

À propos ‘rare wereld’: mocht u verwachten dat ik vanavond een magisch onderwerp ga aanroeren dan moet ik u teleurstellen. Voor je het weet word je hier in Leudal veranderd in een kikker of een zoutzuil en ik wil vanavond nog terug naar Roermond. Je moet er trouwens niet te moeilijk over doen, want Herman van Veen zong dat in zijn liedje uit 1987 al: voor een toverspreuk van kwaliteit ben je zomaar 20.000 euro per maand kwijt. En ook al zingt het leidend voorwerp hem vrolijk na ‘zelfs de oma van mijn oma had nooit een tovenaarsdiploma’, ik ga op die laatste avond geen onnodige risico’s nemen.

Wel vond ik het erg leuk dat ik hier af en toe mijn eigen profetische gaven aan u mocht tonen. Zoals bijvoorbeeld bij de vorige gelegenheid nog, toen ik de buitenlandervaring van de Nero van de vaderlandse cultuur, de heer Zijlstra, publiekelijk in twijfel trok. We hebben een paar maanden later allemaal kunnen zien wat er gebeurd is. Wij, de complete cultuursector maar ook alle vluchtelingen die hier hun ogen of borsten hebben laten corrigeren, weenden mee toen hij in de armen van de premier viel. Laat het een troost zijn dat, al scheelde het niet veel, Niet Direct in ieder geval zíjn politieke loopbaan overleefd heeft.

Verder is er nogal wat schade aangericht, al kunnen we die niet allemaal toeschrijven aan de bezuinigingsdrift van Halbe en zijn wakkere neoliberale kornuiten, dat zou oneerlijk zijn. En misschien heeft die constatering ook wel wat te maken met mijn eigen, in de afgelopen tien jaar toch wat veranderde perceptie van kunst. Hoewel ik me niet echt aan de indruk kan onttrekken dat het soms ook aan de kunstvorm zelf lag.

Neem nou de popmuziek. Natuurlijk heeft dat genre ons veel gegeven. In de jaren zestig bracht het zelfs complete maatschappelijke veranderingen op gang. In de jaren zeventig verzorgden grote artiesten als Bowie of Queen de soundtrack bij je leven en zelfs in de door velen verfoeide jaren tachtig werden er – als je tot onder de oppervlakte van de plastic troep doorgroef – prachtige nummers gemaakt. De jaren negentig zorgden voor volle stadions, voor mensen die in ieder geval nog een instrument konden bespelen. Tegenwoordig staan 80.000 man te kijken naar iemand die een USB-stick verwisselt.

Sociaal engagement, ga het binnen de popmuziek maar eens zoeken in het huidige tijdsgewricht. Maar ook qua techniek en creativiteit valt er steeds minder te genieten, is mijn indruk. Dat werd me helemaal pijnlijk duidelijk toen ik een vriendin kreeg die conservatorium heeft gedaan. En zij behoort écht niet tot een soort elitaire Klassiekpolitie, want ze heeft ook op Pinkpop gestaan al mag ik dat van haar nooit zeggen (sorry Brenda). Maar ze heeft me wel bewust gemaakt van de terreur van zoiets als de ‘autotune’. Ik wist vooraf niet dat dat zo heet, maar het gaat dus om dat vervormende effect, waardoor iedere zanger of zangeres tegenwoordig klinkt alsof ze op de badkamer met hun hoofd in de toiletpot hangen. En zelfs al zing je zo vals als een Bengaalse trapgans, dan filtert de producer dat er zo wel uit.

En dat is slechts één van de redenen waarom ik totaal niet meer onder de indruk ben van allemaal die lieden die tot ‘talent’ worden gebombardeerd in het  zoveelste showprogramma op RTL 38, terwijl hardwerkende, met echte aanleg gezegende artiesten nauwelijks een poot aan de grond krijgen omdat ze niet in het marketingformat passen.

Dáárom was het zo mooi dat dit hier niet alleen een podium was waar grote namen hun opwachting hebben gemaakt. Het was ook de plek waar goede, jonge talenten in de spotlights stonden. En dat gold niet alleen voor de muziek, maar ook voor de literatuur zoals we vanavond weer hebben kunnen zien en soms ook voor heel andere kunstvormen. Het is dus niet zo dat die jongeren er niet meer zijn, maar we blijven, vind ik, wel de plicht houden om hun de kansen te bieden waar ze recht op hebben, zodat ze niet ondergaan in al het commerciële geweld en de visuele vervuiling die over ons uitgestort wordt.

Ik hoop daarom op een vervolg, vooral voor hén. Hetzij via een ander podium waar men zich van dat belang bewust is, of misschien zelfs wel via anderen die deze fakkel ooit kunnen en willen overnemen. Onze jonge talenten verdienen dat.

Dat was de belangrijkste boodschap die ik u nog wilde meegeven vanavond. En u hoort zoals gezegd vast nog wel van mij via andere kanalen. Maar ga nu eerst nog genieten van het allerlaatste stukje Niet Direct. Ik zeg alleen nog dank je wel aan iedereen die heeft meegewerkt de afgelopen tien jaar, Paul, Pierre en Wies in het bijzonder, en Johan natuurlijk.

En vooral dank je wel aan u, publiek. Dank u wel voor al dat applaus in de afgelopen tien jaar. U was trouw, u was lief. Rij en - als u in Roermond woont - stem voorzichtig, denk aan mij. Ook daarna nog.

Merci bien en tot ziens!

John  Hölsgens        bij Niet Direct   30            15  maart  2018

De avond van het vurig verlangen.

Zo mag de 29^e editie van literair café Niet Direct wel worden genoemd. Alle uitgenodigde kunstenaars gaven uiting aan de passie die ze voor de kunst hebben. Zo begon jong talent Sven Lijssen met een arrangement van Pokémon melodieën (u weet wel, van die virtuele wezentjes die met je mobieltje in de echte wereld kunnen worden betrapt). In zijn muzikale beleving leek het of de toetsen van het keyboard een verlengstuk werden van zijn vingers. Zijn veelzijdigheid bleek uit het tweede (klassiek met een knipoog) stuk dat hij speelde, een treurmars van Charles Gounod, die niet overal even treurig is.

Emy Koopman bleek haar uitdagende boek Orewoetin al zijn gelaagdheid uitstekend te kunnen duiden voor haar publiek. De titel is afkomstig uit de literatuur van de Middeleeuwen, namelijk bij Hadewych, bij wie de minne (liefde) en vurig verlangen (orewoet) belangrijke elementen zijn. Vol geestdrift legde ze uit en las ze voor; de aanwezigen hingen aan haar lippen. Ondanks haar jonge leeftijd (ze is 32) is Orewoeteen zeer uitgebalanceerde en rijpe roman.

Daarna betrad Els Denessen het podium om enkele Keltische liederen te vertolken. Ze begeleidde zichzelf op de harp, en dat bleek een prachtige combinatie met haar heldere stemgeluid. Met hulp van de onvolprezen Johan Brunen aan de geluidsknoppen was het een prachtige voordracht. De variatie zat hem niet alleen in de gekozen liederen maar ook in de instrumenten: naast de harp speelde ze ook gitaar en Keltische trom, en aan het einde van de avond zong ze zelfs a capella, waarbij ze voor het refrein de hulp van het publiek vroeg en ruimschoots kreeg.

Na de pauze zette John Hölsgens zijn gehoor aanvankelijk op het verkeerde been door te melden dat hij wegens bedreigingen n.a.v. zijn columns afzag van verdere activiteiten. Dat de “ik” in zijn verhaal op zwarte piet en de hele discussie eromheen sloeg bleek pas later. Natuurlijk was er ook een (roet?)veeg uit de pan aan het adres van Rutte III, in de persoon van Halbe Zijlstra, wiens buitenlandervaring hooguit kon bestaan uit het bezoek aan een Russische datsja van Poetin. Gelukkig blijft John gewoon verder schrijven!

Frans Budé uit Maastricht had een goed doordachte reeks gedichten en commentaar daarop voorbereid. Hij gaf aan zijn inspiratie te vinden in veel alledaagse dingen, zoals de Maas, maar ook in reizen. Enkele souvenirs van die reizen, die hij in zijn rugtas had, hadden hem geïnspireerd tot gedichten, net als de geboortedata van kunstenaars als Armando en Sjèr Lataster. Budé was in de huid gekropen van de boreling en had in de gedichten elementen verwerkt van het leven van deze kunstenaars. Hij eindigde met een gedicht in het Maastrichts dat te lezen is op een blinde muur nabij de Onze Lieve Vrouwekerk in zijn eigen stad.

Els Denessen sloot de avond prachtig af en gastheer Paul van Dooren kenmerkte de hele avond als vol ‘orewoet’. Hij wees alvast op de volgende editie, in maart 2018, de dertigste, in het tiende bestaansjaar van Niet Direct.

Niet Direct opereert onder de vlag van de stichting Kunst en Cultuur Leudal.

Woodstock in Grathem.

Veel mensen hadden op 1 juni jl. de weg gevonden naar de schilderachtige locatie van kasteel Groot Buggenum in Grathem voor de  28^e aflevering van literair café Niet Direct. De prachtige tuin, het mooie weer en de fijne zaal zorgden voor een ontspannen sfeer. Als er al teleurstelling was bij de bezoekers, dan was dat omdat het alweer zo snel was afgelopen en de volgende Niet-Directavond pas op 9 november zal zijn.

Voor de rest was er alleen maar van alles te genieten, te beginnen met het jong talent. De broers Maarten en Ruud Somers gaven een staaltje samen-muziek-maken weg dat terecht luid applaus ontving. Ze speelden op marimba en klarinet een stuk getiteld Jewish party, geschreven door hun vader. De jongste van de twee (11 jaar!) leidde het stuk vakkundig in en vervolgens kwam hij achter uit de zaal al klarinet spelend naar de marimba toe. De toon was letterlijk en figuurlijk gezet!

Daarna stelde gastheer Paul van Dooren schrijfster Maartje Wortel voor, ook als jong talent, maar met die kwalificatie wist ze zich niet goed raad. Ze is immers al behoorlijk gelauwerd. Zij las twee korte verhalen voor. Eén ervan ging over een jong stel dat zijn overleden hond in het park bij de flat wil begraven. Een verrassend gegeven, en de onderkoelde, soms humoristische toon waarop ze haar verhaal voordroeg maakte dat de toehoorders ademloos luisterden.

Het programma werd voor de pauze verder ingevuld door Yasgur’s Farm, een gezelschap van hartstochtelijke muzikanten afkomstig uit de regio. Zij putten uit de enorme bron aan melodieuze muziek die tijdens en na het fameuze Woodstock festival in 1969 werd geschreven en uitgevoerd. De twee prachtig mengende stemmen van de zangeressen werden ondersteund en aangevuld door vier mannen op toetsen, percussie, gitaar en basgitaar, en soms ook vocaal.

In de pauze genoten velen van het prachtige buiten, het was nog licht, en ook van het kasteel zelf dat was opengesteld voor de bezoekers.

Na de pauze trapte John Hölsgens af met de vraag of mensen zich Nico Haak nog herinnerden. Niet diens vocale kwaliteiten, maar de naam van zijn begeleidingsband, de Paniekzaaiers, vormde de rode draad in zijn bespiegeling. Zonder paniek te willen zaaien wees hij op de vele dreigingen in de wereld om ons heen, op kleine schaal in Leudal, maar ook op mondiaal niveau.

Hij werd gevolgd door schrijfster Roos van Rijswijk. Zij las het openingshoofdstuk van haar roman Onheilig voor, en daarna een bespiegelend ooggetuigenverslag van de Servaasprocessie in Maastricht. Niet opgegroeid in de katholieke traditie van het zuiden toonde ze een verse, soms tegendraadse kijk op dit verschijnsel.

Het zestal van Yasgur’s Farm verzorgde de muzikale afronding van de avond met liedjes van o.a. Steely Dan en Stephen Stills, en een prachtige uitvoering van het wat minder bekende Beatles nummer Because.Hun stemmen bleken het liedje een prachtige lading mee te geven. Het was dan ook niet verwonderlijk dat een heleboel mensen bleven luisteren naar de toegiften die ze spontaan uitvoerden.

Daarmee kwam weer een geslaagde avond aan zijn einde. Niet Direct houdt een wat langer zomerreces dan gebruikelijk, maar is 9 november weer terug met een nieuw programma.

Niet Direct opereert onder de vlag van de stichting Kunst en Cultuur Leudal.

Noodweer en Rivieren

Niet Direct presenteerde bij de 27^e uitvoering weer een prachtig programma met indrukwekkende gasten. Jong talent Djeffrey Cats gaf met zijn half wit, half zwart geschminkte gezicht een demonstratie ten beste van enkele moderne dansvormen. Hij voerde met lijf en leden zowel hoekige als vloeiende bewegingen uit op grotendeels elektronische muziek, die hij zelf had gemixt.  Het leek alsof zijn armen, benen en hoofd een eigen leven leidden. Na de pauze demonstreerde hij “popping”, het beurtelings aanspannen en ontspannen van spieren, waardoor robotachtige bewegingen ontstaan, ondersteund door mechanische geluiden. Hiermee oogstte hij bewonderende oh’s en ah’s uit het publiek.

Daarna ging presentator Paul van Dooren in gesprek met Marijke Schermer over haar meest recente boek Noodweer. Ze schetste hoe het boek eigenlijk was ontstaan uit drie losse herinneringen en associaties, waarvan er één bestond uit de vraag hoe een relatie kan worden beïnvloed door een geheim. Er ontstond een aardige interactie met het publiek toen een van de aanwezigen, die het boek had gelezen, meldde dat hij zich wel erg was gaan storen aan de vrouwelijke hoofdpersoon, die in zijn beleving erg egoïstisch gedrag vertoont. Ze las een paar fragmenten uit het boek voor en daaruit kwam Schermers toneelachtergrond naar voren. Haar dialogen laten veel ruimte voor de lezer. Voor de pauze trad Babs van Bree, op gitaar begeleid door Vincent van Reen aan. Haar heldere, zuivere en volle stem, in combinatie met haar ietwat fragiele verschijning, pakte de toehoorders onmiddellijk en volledig. Met een trukendoos vol pedalen haalde Van Reen een opvallend grote variatie aan geluiden uit zijn gitaar.

John Hölsgens had voor de deadline van deze avond, daags na de verkiezingen, ervoor gekozen om daar niets over te rapporteren; het verzadigingspunt was sowieso al ruim gepasseerd. In plaats daarvan bracht hij een humoristische bespiegeling over de woorden “geur” en “reuk”. Hij vroeg zich af wat er mis is met helder taalgebruik zoals “stront stinkt” en maakte en passant duidelijk dat we daar de boer niet op moeten aankijken.

ECI-literatuurprijswinnaar Martin Michael Driessen vertelde vervolgens uitvoerig over zijn carrière als dramaturg, regisseur en vertaler. In dat laatste voelde hij zich gemankeerd bij zijn eigen werk: het was hem onmogelijk gebleken om eigen werk te vertalen. Hij las een zeer poëtisch verhaaleinde uit Rivierenvoor, een boek dat bestaat uit drie vertellingen. Zoals Driessen zelf aangaf, eigenlijk drie volwassen romans, zij het korte. Zonder al te veel te verklappen las hij voor een ademloos publiek nog een klein stuk voor, om vervolgens te schetsen hoe bij hem het verhaalgegeven en de uitwerking waren gegroeid.

Babs sloot de avond af, zingend en piano spelend, met een belangrijke rol voor de gitaar van Vincent. Haar besluit om “iets spontaans” te doen, een liedje van Toon Hermans, Lente me, werd enthousiast ontvangen en de uitvoering ervan ontroerde het publiek. Dat het daarna later was dan gepland, ongeveer 22.30, vond helemaal niemand erg.

Heytze in Heythuysen.

Met de vertrouwde mix van literatuur en muziek maakte literair café Niet Direct in aflevering 26 zijn faam weer helemaal waar. Muzikaal talent in de persoon van Ferran Talarn en Eric Meier en uit de letteren de gevestigde namen van schrijfster Jente Posthuma en dichter Ingmar Heytze.

In het grand café van Cultuurpodium De Bombardon waren de beste plaatsen ruim voor de aanvang ingenomen door regelmatige bezoekers die zich verheugden op het aangekondigde programma. Gastheer Paul van Dooren gaf na de opening al snel de microfoon door aan medepresentator Pierre Boonen, die als eerste artiest Ferran Talarn aankondigde.

Desgevraagd vertelde Ferran dat hij al jong met zijn vader, ook gitarist, meespeelde en de liefde voor het instrument verder ontwikkelde. Deze Catalaanse gitarist, met een voor zijn jonge leeftijd indrukwekkende palmares begon met een eigen bewerking voor gitaar van de Gymnopedie no. 1 van Erik Satie, gevolgd door een fantasia waarin hij zijn virtuositeit goed kwijt kon.

Daarna was het de beurt aan Jente Posthuma. Gelauwerd in het volgens haar ondergewaardeerde genre van het korte verhaal en afkomstig uit de journalistiek vertelde ze hoe “die Lust zu fabulieren” haar langzaam naar de roman had gevoerd. Ze las stukjes voor uit haar in augustus verschenen  Mensen zonder uitstraling, waarin het leven van de hoofdpersoon in niet-chronologische hoofdstukken gestalte krijgt. De ernst van de roman, waarin de dood een voorname rol speelt, bleek heel verteerbaar door de vaak droogkomische manier van vertellen. Samen met haar man, fotograaf Bart Uterwijk, stelde ze een boekje, getiteld Probeer een beetje goed over me te denken, samen naar aanleiding van de dood van Barts vader, met foto’s van zijn woonomgeving. Barts persoonlijke aantekeningen, gecombineerd met de zwart-wit beelden, vormden een aangrijpend geheel, waarin het zelfgekozen levenseinde van zijn vader voor de aanwezigen bijna tastbaar werd. De pauze werd voorafgegaan door een tweede optreden van Ferran, die Capriccio Diabolico speelde, een hommage op gitaar aan Niccolò Paganini, een befaamd violist, gitarist en componist uit het begin van de 19^e eeuw.

Na de pauze belichtte John Hölsgens op wereldniveau de verkiezing van Donald Trump en de “boze blanke man” die dat op zijn geweten zou hebben gehad. Snel zoomde hij in op lokaal niveau en constateerde met voelbare droefheid dat een van zijn medeburgers was getrakteerd op een racistische brief, anoniem, via de klassieke post. Hij citeerde schrijver / dichter / publicist Ilja Leonard Pfeijffer die de vergelijking van de reacties op de verkiezing van Trump en van Hitler maakte in zijn column: ook toen werd gezegd dat het wel mee zou vallen.
Hij werd gevolgd door Ingmar Heytze, afkomstig uit Utrecht. Een ijverig familielid had ooit genealogisch onderzoek verricht maar er was geen verband met Heythuysen opgedoken. Hij had een bundel met verzameld werk bij zich (hij begon al op zijn 16^e met een gedicht over een door het ijs gezakte en erin vastgevroren vos) en las daaruit voor, zichzelf becommentariërend. Mooie beelden, zoals van een kus die in een doosje gedrukt, in de tuin wordt begraven en in de lente in prachtige bloemen terugkeert.

De avond werd afgesloten door gitarist Eric Meier uit Edmonton in Canada. Hij vertelde op zesjarige leeftijd te zijn gefascineerd door het optreden van een zanger met een gitaar. Een combinatie van talent, doorzettingsvermogen en oefenen maakte drie jaar later zijn eerste optreden mogelijk, gevolgd door vele succesvolle andere. Net als Ferran studeert hij momenteel aan het conservatorium in Maastricht bij Carlo Marchione, wereldberoemd gitarist en docent. Hij demonstreerde op overtuigende wijze dat een concertsuite van Bach ook op gitaar fantastisch kan klinken.

Later dan gebruikelijk sloot Paul van Dooren af met de mededeling dat Niet Direct op 16 maart weer terug is. Hij bedankte alle gasten en vooral het publiek, dat ook door de optredende artiesten werd geroemd om zijn onverdeelde aandacht.
Niet Direct opereert onder de vlag van de stichting kunst en cultuur Leudal.

Metamorfose?

Dat een rups zich verpopt en dat er dan na verloop van tijd een vlinder uitkomt vindt iedereen normaal. De titel van de voorstelling van Joke van Leeuwen: Toen mijn vader een struik werd, kan niet op een soortgelijke manier worden verklaard. De uitleg moet komen uit het vermogen van ons mensen om dingen te zien en te benoemen, beeldspraak te gebruiken en herkennen.

De zilveren editie van literair café Niet Direct was op verschillende manieren afwijkend te noemen. De dag, zaterdagavond i.p.v. donderdagavond, het tijdstip, 19.00 uur en de locatie, de grote zaal van De Bombardon waren anders dan gebruikelijk. Het programma ook. In het kunst- en cultuurweekend van de gemeente Leudal paste het echter uitstekend.

De opening werd verzorgd door de vaste, eveneens zilveren columnist John Hölsgens, die zich zoals gebruikelijk had laten inspireren (en ook irriteren) door immoreel gedrag van mensen. Hij begon met zich te verontschuldigen voor het feit dat zijn column niet op een A4’tje paste en deelde daarmee een sneer uit naar zowel Geert Wilders’ verkiezingsprogramma als het sorry van Mark Rutte. Op gedreven wijze zette hij uiteen dat mensen op bepaalde posities hun verantwoordelijkheid te vaak niet nemen.
Het duo Luuk Wojcik en Joost Roumen, jong talent uit de regio, onderhield het publiek daarna met een opvallende combinatie van verhalende dichtkunst en gitaarspel. Luuk heeft, zo jong als hij is, al de nodige ervaring in slam poetry, zeg maar de kunst van het gedichten voordragen. Zijn vaak originele taalgebruik werd passend ondersteund door rustig gitaarspel van Joost, die naast hem als een geroutineerde studiomuzikant inspeelde op wat Luuk voordroeg.

Na een pauze van twintig minuten was het hoofdoptreden van de avond voor Joke van Leeuwen, een van de meest gelauwerde auteurs in het Nederlands taalgebied. Zij heeft het haar boek Toen mijn vader een struik werd (2010) bewerkt tot een monoloog van een uur, bijgestaan en ondersteund door piano en cello. De pianiste Caroline Deutman tekent voor de muziek die ze samen met celliste Anne Korff de Gidts maakte ter ondersteuning van het verhaal. De cryptische titel bleek een eenvoudige verklaring te hebben: de vader van het meisje dat het verhaal vertelt is soldaat, en camoufleert zich met takken tot struik. Het tijdloze en tegelijkertijd tijdgebonden verhaal van een onschuldig kind in oorlogstijd was bijzonder aangrijpend, mede door de eenvoudige aankleding van het toneel met slechts een paar lampen, een enkele tekening (van Joke zelf) op het projectiescherm en de muzikanten. Met de hereniging van het meisje met haar moeder aan het einde is het een eind-goed-al-goed verhaal, maar de reis ernaartoe is zeer aangrijpend en dramatisch te noemen.

Om deze voorstelling naar Heythuysen te kunnen halen had Niet Direct de publieksprijs van de gemeente Leudal (in het voorjaar toegekend) ingezet. Met de toezegging dat onder enig voorbehoud de volgende voorstelling waarschijnlijk op 24 november zal zijn nam Paul van Dooren als gastheer afscheid van het publiek en wenste iedereen een fijne zondag vol kunstfietsen toe.

Niet Direct opereert onder de vlag van de Stichting Kunst en Cultuur Leudal.

Niet Direct scoort weer.

Met een applaus voor het publiek begonnen de organisatoren van literair café Niet Direct de vierentwintigste aflevering. Immers, op zondag 13 maart was de Leudal Cultuur Publieksprijs 2015 aan hen uitgereikt. En dus bedankten de drie mensen van Niet Direct, geflankeerd door hun trouwe columnist John Hölsgens en geluidsman Johan Brunen, allen die met hun stem het bestaansrecht van Niet Direct hebben bekrachtigd. Het grand café van De Bombardon zat helemaal vol!

De opening lag in handen van jong talent Charlotte Nevels, die haar zelfgeschreven liedjes eerst toelichtte en vervolgens heel authentiek en doorleefd voordroeg. Ze verontschuldigde zich op voorhand voor eventuele missers, omdat ze pas een paar jaar gitaar speelt, maar dat bleek eigenlijk niet nodig. De emoties werden haar bijna de baas toen ze haar laatste liedje zong, dat ze had geschreven n.a.v. het wegvallen van een goede vriend.

Daarna nam de veel geprezen dichteres en schrijfster Kira Wuck plaats achter de microfoon en las een paar gedichten voor uit haar bundel Finse Meisjes en een paar verhalen uit Noodlanding. De rode draad bleek een zekere vervreemding te zijn, ook wel absurditeit. De ideeën en associaties in de gedichten, alsook de situaties en karakters zijn even origineel als opvallend en soms maf. Ze vertelde dat ze zich, na haar debuut als schrijfster van korte verhalen, completer voelde, ook als dichteres.

Het programma voor de pauze werd afgesloten door Miriam Dückers, een gelouterde jazz zangeres, begeleid door Wim Mulders op gitaar. Ze vertelde dat er in de regio niet zo veel belangstelling is voor jazz in al zijn verschijningsvormen en dat ze mede daarom had besloten om een aantal liedjes te voorzien van een eigen dialecttekst. Dat leverde aparte en gevoelige liedjes op, waarin melancholie een grote rol speelt: Ich zeuk altied noa gelök, mer ich vinj ut neet.

Na de pauze opende John Hölsgens met een ode aan Niet Direct, waar hij ook zelf in deelde, en zoomde vervolgens in op het verschijnsel stemmen. Dat is zo explosief toegenomen dat we op veel onbelangrijke dingen een stem uitbrengen en vergeten te stemmen als het er echt toe doet. Als voorbeeld noemde hij o.a. het Eurovisie Songfestival, waarin Turkije nul punten toekent aan Griekenland. Daarmee was de actualiteit weer gewaarborgd.  De oorsprong van dit stemleed vond hij in een ZDF pop programma uit de jaren ‘60 van de vorige eeuw, waar voor het eerst het publiek een stem kon uitbrengen op liedjes. Met enkele welgemeende adviezen in de richting van het referendum over Oekraïne sloot hij zijn column af.

Jaap Robben ontpopte zich tot een veelzijdig artiest, dichter, schrijver van kinderverhalen, performer en entertainer. Met zijn eerste gedicht (over zijn archeologische mijmeringen n.a.v. graafwerkzaamheden in een bouwput!) nam hij het publiek gelijk voor zich in. Enkele mooie gedichten later las hij anderhalf hoofdstuk voor uit Birk, zijn eerste roman voor volwassenen. De cliffhanger aan het einde zal ongetwijfeld velen hebben geprikkeld het boek helemaal te gaan lezen.

Met nog enkele sfeervol gezongen en begeleide liedjes, waaronder een tango van Astor Piazzolla met een tekst van haar zelf, sloot Miriam Dückers een fijne avond af.

Wilt u op de hoogte blijven van alles rondom Niet Direct, stuur dan een mailtje naar nietdirect@gmail.com, en u wordt op de hoogte gehouden.

De hemel van Grathem.

Alle bezoekers – en dat waren er heel veel - die zich op vijf november naar kasteel Groot Buggenum hadden begeven voor literair café Niet Direct waren het er over eens: het was een prachtige en gevarieerde aflevering die hun deze avond werd voorgeschoteld. In de schitterende ambiance van het kasteel genoten velen weer van hoogstaande, laagdrempelige kunstvormen.
De opening werd verzorgd door Loes Geelen die op haar bugel enkele staaltjes van haar kunnen liet horen: een gevoelige vertolking van de Zwaan uit het Carnaval der Dieren van Saint-Saëns, gevolgd door een stukje acrobatiek in de vorm van een technische oefening van Arban, eindigend met een subtiel geblazen Gabriella's Sång uit de film As it is in heaven. Ze vertelde dat zich vrij en sterk voelt als ze bugel speelt, en dat was voelbaar tot achter in de zaal.
Daarna was het woord aan Bregje Hofstede, afgestudeerd kunsthistorica en sinds vorig jaar bejubeld romanschrijfster. Ze vertelde in heldere bewoordingen dat ze voor haar eerste roman De hemel van Parijs personages uit de kunstwereld had gebruikt, en dat ze de vrijheid van het grenzeloos kunnen schrijven wat je wilt als erg fijn had ervaren. Daarna las ze een hoofdstuk voor uit haar boek (dat ook verfilmd gaat worden) en het publiek hing aan haar lippen. Of, zoals gastheer Paul van Dooren zei, als je het leest is de film er al.
Met de combinatie van Jos Netto, met Surinaamse wortels, Mohamad Garrout, met een Syrische achtergrond en Bernadeta Astari uit Indonesië had Niet Direct letterlijk en figuurlijk een wereldcombo in huis gehaald. Waar Mohamad ingetogen op de naj, de fluit, speelde, begeleidde Jos dat op de hang en verfijnde Bernadeta het geheel met haar fraaie sopraanstem. De hang leek nog het meest op een vliegende schotel met deuken op de bovenkant en een gat in de onderkant, maar bleek een soort naar buiten geklapte steeldrum te zijn, met een warme klank. De pauze kwam voor het publiek veel te snel!
De aftrap na de pauze was voor John Hölsgens. Refererend aan zijn geboortejaar en het Watergate schandaal legde hij de nieuwe betekenis van "gate" uit aan de hand van het bibliogate in Leudal. Met een serieuze ondertoon sprak hij over de “democratiegate” in een land waar schreeuwers het lijken te winnen van gezond verstand en fatsoen. Wat hem betreft zou migratie naar IJsland nog het meest interessante alternatief zijn voor Nederland: geen leger, veel literatuur en kwalificatie voor de EK voetbal. "Passengers for Iceland gate 43"!
Barbara de Vries vertelde vervolgens een tweetal sprookjes van eigen hand. Eigentijdse problemen deden zich voor in Hans en de Zeven Grietjes en het verhaal van mevrouw Vrenken, die op late leeftijd haar man was verloren. Ze droeg deze  twee verhalen op dynamische wijze voor aan het publiek. Het pakkende slot van de avond was voor de drie muzikanten, die ook ver na de sluiting van de avond nog enthousiast verder musiceerden.  
Niet Direct verdwijnt even van de radar, maar zal op 10 maart 2016 weer terug zijn. Niet Direct opereert onder de vlag van de stichting Kunst en Cultuur Leudal.

Een (eigen) huis.

Op de avond van 4 september had zich al vroeg een groot aantal belangstellenden verzameld in Cultureel Podium de Bombardon te Heythuysen. Het Kunst & Cultuur Weekend van Leudal werd officieel geopend door burgemeester Arno Verhoeven. Hij voelde zich vereerd en besefte dat het gekozen thema, een (eigen) huis, helaas een wel heel actuele lading had gekregen.

De opening werd muzikaal opgeluisterd door twee jonge muzikanten uit de eigen gemeente, Reneé Steenvoorden en Joost Roumen. Renée zong, begeleid door Joost op de gitaar, en af en toe nam Renée ook de viool ter hand.

Om vijf over acht nam Paul van Dooren het woord in de brasserie van de Bombardon om de 22^e aflevering van literair café Niet Direct te openen. Er was nauwelijks genoeg ruimte voor alle geïnteresseerden, maar met wat schuiven en een paar extra stoelen paste het net.

Het thema van het weekend kreeg ook bij Niet Direct duidelijk vorm en inhoud. Lisanne van Geleuken, zangeres  uit Roggel, begeleidde zichzelf op gitaar in een drietal liedjes die allemaal met de reis naar een nieuw huis te maken hadden. Met heldere en vaste stem bracht ze gevoelige interpretaties van songs van onder andere Van Morrison en Elvis Presley en nam het publiek mee op haar muzikale reis.

Daarna kondigde Paul van Dooren de hoofdgast,  Kader Abdolah, aan. Deze veel gelauwerde schrijver (meest recent: Papegaai vloog over de IJssel)  had ingestemd met wat vragen van Paul en het voorlezen van enkele passages uit eigen werk, maar bleek al snel een ander idee te hebben. Hij hield een gloedvol betoog over hoe hij zelf als vluchteling uit Iran in Nederland aankwam, en over zijn grenzeloze vastberadenheid zich de Nederlandse taal eigen te maken. Vluchtelingen moeten een onderdak kunnen krijgen, maar zijn zelf verantwoordelijk voor wat ze met hun leven doen, zo hield hij zijn geboeide publiek voor. Voor iemand die ervan droomde een gevierd Iraans schrijver te worden, of minister president, was het terug naar af toen hij als nieuwkomer in Zalk bij Zwolle belandde.

Daarna was het de beurt aan Mohamad Garrout, vluchteling uit Syrië, die samen met zijn muzikale vriend Yasin de muziek uit zijn thuisland vertolkte op de oet, een soort voorvader van de gitaar. Bijzonder sfeervolle en indringende muziek, die bij menigeen beelden van het Midden-Oosten opriep. Zijn aandeel in  de avond begon met een filmpje dat hij had gemaakt over het vluchtelingprobleem, ondersteund door muziek van eigen hand.

Na de pauze, die door de grote toeloop wat langer duurde, opende vaste columnist John Hölsgens met een voor zijn doen serieuze beschouwing over de reacties op de toenemende vluchtelingenstroom. Zo merkte hij op dat de term gelukzoeker wel erg negatief wordt gebruikt, omdat iedereen toch op zoek is naar geluk, en dat groeiende materiële welvaart ons vatbaar maakt voor de angst die te verliezen, en angst is een slechte raadgever. Zoals Kader Abdolah vol vuur aangaf dat iedereen moet kunnen vinden wat hij wil van vluchtelingen, zo pleitte John voor bewustwording als een eerste stap naar handelen.

Daarna was het de beurt aan de frêle dichteres Emma Crebolder, die op aangeven van Paul van Dooren een paar vragen beantwoordde over haar leven en daarna haar gedichten voordroeg.
Zij heeft in haar leven vele verhuizingen meegemaakt en moest van elk onderdak haar thuis maken. Ze vertelde dat ze eigenlijk ook woont in haar gedichten, of in de zee, als geboren Zeeuwse. Ze sloot haar optreden af met een sonnet, dat ze eerst in het Nederlands, en daarna in het Swahili voordroeg. Van die taal had ze zich tijdens haar verblijf in Tanzania zodanig meester gemaakt dat ze er universitair docent is geweest.

Mohamad en Yasin namen daarna hun instrumenten weer ter hand, met een liedje voor oma, zoals Mohamad zei.  Hij  speelde ook een tweetal liedjes op de melancholiek klinkende bamboefluit, waar Mohamad verschillende versies van bij zich had.

Lisanne sloot de avond af met enkele toepasselijke liedjes, met als laatste een gevoelige vertolking van Paul Simons Graceland, waarin het verlangen naar een beter, ideaal land (Graceland) wordt bezongen.

Een formidabele opening van het Kunst & Cultuur Weekend, getuige ook de enthousiaste reacties van de aanwezigen, die het eerder jammer vonden dat het was afgelopen dan vervelend dat het zo was uitgelopen. Als dit de voorbode was van alle activiteiten in dit kader, dan mocht vrijdagavond al het glas geheven worden op een geslaagd weekend.

Niet Direct is terug met aflevering 23 op donderdagavond 5 november 2015. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u uw naam aan de mailinglijst laten toevoegen door te mailen aan nietdirect@gmail.com. U wordt dan tijdig geïnformeerd over alles wat met de nieuwe afleveringen te maken heeft.

Niet Direct is een onderdeel van de Stichting Kunst en Cultuur Leudal.

De Cultuurpublieksprijs 2015 van Leudal is uitgereikt aan Niet Direct, het podium voor kunst met taal en muziek van de Stichting Kunst en Cultuur Leudal. Niet Direct haalde de meeste stemmen van het publiek binnen, dat kon kiezen uit drie genomineerden. Naast het literaire café waren dat Tonieëlclub Heitse en het initiatief Oppebankoppebos uit Roggel.

De strijd om de publieksprijs was dit jaar spannender dan ooit, de verschillen tussen het aantal stemmen waren miniem. Burgemeester Verhoeven sprak dan ook zijn waardering uit voor alle drie de initiatieven, maar uiteindelijk ging de prijs dus naar Niet Direct, dat in het voorjaar van 2008 onder auspiciën van de Stichting Kunst en Cultuur Leudal van start ging. Niet Direct verzorgde sinds die tijd jaarlijks twee à drie keer een avond waarop literatuur centraal staat, gelardeerd met andere kunsten. Grote namen werden naar Leudal gehaald, waaronder Thomas Verbogt, Ton van Reen, wijlen Driek van Wissen en Kader Abdolah. Daarnaast was er altijd ruimte voor jong talent uit de eigen regio, op het gebied van taal, muziek, dans en beeldend werk. Commissieleden Paul van Dooren, Pierre Boonen en Wies Kerbusch namen de prijs dankbaar in ontvangst.

De avond was te kort.

Dat muziek en literatuur goed samengaan heeft literair café Niet Direct al vaak bewezen, en dit keer was het niet anders.
In  de sfeervolle ambiance van kasteel Groot Buggenum te Grathem kreeg het publiek weer een zeer gevarieerd menu voorgeschoteld.

Het programma maakte een vliegende start met twee jonge mensen, barstensvol talent, op piano en dwarsfluit. Frank van der Heide en Nina Achten brachten een sonate voor piano en fluit van Poulenc, waarna Nina en Frank achtereenvolgens een solostuk brachten. Ze speelden gloedvol en met bezieling: het publiek werd er letterlijk stil van.

Daarna introduceerde presentator Paul van Dooren de meester van het korte verhaal, A. L. Snijders, die een onderhoudend causeur bleek te zijn, en een paar van zijn korte verhalen voorlas. Zijn beschouwende proza, in combinatie met zijn droogkomische presentatie, bleek een schot in de roos.

Voor de pauze was er nog meer muziek, van een totaal ander kaliber, gebracht door Joep van Wegberg uit Horst. Hij speelde enkele gevoelige liedjes van eigen hand, die hij met zijn gitaar begeleidde.

Na de pauze gaf John Hölsgens zijn kijk op de informatievoorziening binnen de gemeente Leudal, en John zou John niet zijn als hij daar geen kritiek op zou hebben. De dunne lijn tussen informatie en propaganda wordt regelmatig overschreden: wiens brood men eet, diens woord men spreekt! Hij bekende zijn vertrouwen in de vox populi, de stem van het volk, die via websites in de taal van het volk het reilen en zeilen binnen de gemeentegrenzen naar buiten brengt.
A. L. Snijders vertelde na de pauze nog wat over zijn woonplaats en droeg nog een paar verhalen voor, waarvan Banaan toch wel heel veel indruk maakte. Niet na te vertellen, maar wel na te lezen in zijn meest recente bundel Libelleman, die vorige week is uitgekomen. De avond werd in stijl afgesloten door Joep van Wegberg, met een paar eigen liedjes en een in het kader van het Jubileum van Rowwen Hèze bewerkte versie van  De Peel in Brand.  Hij speelde er ukelele bij, en een deel van het publiek zong het zachtjes mee.

Niet Direct heeft zijn bestaansrecht weer bewezen: als je er in slaagt om grote namen uit de literatuur te combineren met getalenteerde musici heb je alle ingrediënten voor een smakelijk menu.

Nummer 20

Even was het spannend voor de organisatie van literair café Niet Direct. Zou de nieuwe locatie zorgen voor meer of minder bezoekers? Het antwoord werd snel duidelijk: veel liefhebbers hadden de gang naar deze schitterende plek, kasteel Groot Buggenum in Grathem, gemaakt. De medewerkers ter plekke hadden niet alleen zaal De Kruidentuin helemaal op de komst van Niet Direct voorbereid, ze hadden ook het kasteeltje zelf volledig toegankelijk gemaakt voor het publiek.

De opening was al net zo verrassend als de zaal: Iris Penning begon zonder vooraankondiging met een lied waarin de woorden Niet en Direct (hedendaagse communicatie) een rol speelden.

Daarna introduceerde gastheer Paul van Dooren Nina Polak, werkzaam voor online platform De Correspondent en de Groene Amsterdammer. Ze publiceerde onlangs haar zeer positief ontvangen debuutroman We zullen niet te pletter slaan. Nadat ze Pauls vragen over haar werk en inspiratiebronnen had beantwoord, las ze een paar fragmenten voor. Het was voor het publiek daarna heel duidelijk waarom lezend Nederland zo positief over haar is.
Vervolgens nam Iris het weer over. Tot verbazing van het publiek bleek ze met losse handen gitaar te kunnen spelen! In een paar liedjes maakte ze gebruik van een loop-apparaat, dat haar in staat stelde om een aantal maten gitaar, stem of andere geluiden ter plekke op te nemen en samen of gescheiden te herhalen, zodat het af en toe leek alsof er meerdere Irissen tegelijkertijd optraden. Je hoorde de gitaar terwijl deze werkeloos in de hoek stond, en ze zong driestemmig! Verrassend en beslist een lust voor het oor.

Na de pauze trapte John Hölsgens af. Ondanks de politiek, de verkiezingen waren een dag eerder, wist hij zijn column te begrenzen in tijd. Enkele steken onder water in de richting van de weinig gemotiveerde stemmer uit Leudal en de landelijke politiek werden met gegniffel (van herkenning?) ontvangen. Vraagt men zich af wat een gewichtheffende Poetin in de achtertuin van een SP stemmer doet, of wat het “redelijke alternatief” in de ogen van John is, dan is dat een goede reden om volgende keer zelf te komen luisteren!

Niet Direct was verguld met de toezegging van Geertje Grom, het artistieke alias van Geertje Claessen, om eens wat van haar werk te laten zien en erover te vertellen. Vanaf het begin is zij het creatieve brein achter de Niet Direct posters en flyers. Ze leidde het publiek met een paar presentaties door haar zeer veelzijdige werk, o.a. voor dagblad De Limburger, en als illustrator van een onlangs verschenen kinderboek (Koos Degeling: Kompas met vleugels). Daar las ze ook  nog een stukje uit voor.
In stijl sloot Iris Penning, finalist in de Grote Prijs van Nederland voor singer songwriters in december 2014, de avond af met indringende liedjes, prachtig begeleide poëtische teksten, waar veel mensen nog voor bleven zitten nadat de avond al tot een officieel einde was gekomen.

Het programma in combinatie met de mogelijkheid om het kasteel te bezichtigen bleek een schot in de roos en een paar maal werd de vraag gesteld hoe Niet Direct iedere keer weer zo’n programma krijgt samengesteld. Toch maar erbij zijn volgende keer? Noteer de datum van 11 juni 2015 in uw agenda, of stuur een mailtje naar nietdirect@gmail.com, en u blijft op de hoogte!

Taal en muziek in De Bombardon

Na de onvergetelijke uitvoering van Niet Direct in september als opening van het Kunst en Cultuurweekend van de gemeente Leudal was het programma van 13 november weer een schot in de roos.

Zoals gebruikelijk biedt Niet Direct een podium aan jong talent uit de regio, ditmaal aan amateur-gitarist Joost Roumen uit Haelen. In al zijn bescheidenheid bracht o.a. hij op virtuoze wijze een instrumentale versie van “Nothing else matters” van Metallica en speelde hij een van YouTube geplukt anoniem werkje.  Het bracht bij de toehoorders de handen op elkaar en ontlokte gastheer Paul van Dooren de opmerking om toch vooral door te gaan en een naam te zoeken  achter het anonieme werk.

Daarna was het de beurt aan Shira Keller, een zeer jonge schrijfster die haar eerste boek, “M”, toelichtte. Ze vertelde haar toehoorders hoe ze, eenzaam achter de kassa van een Zwitserse skilift, haar eerste onzekere stappen had gezet als schrijver, niet wetende of ze gepubliceerd zou worden. De innerlijke aandrang om te schrijven was echter onbeheersbaar en ze vertelde dat ze door haar arbeid aan haar tweede boek, het succes van het eerste niet zo rechtstreeks had meebeleefd. Met een leuk filmpje over haar en haar goochelende vriend (opgedoken in Zwitserland) eindigde haar aandeel in Niet Direct. In de pauze signeerde ze voor liefhebbers haar boek aan de tafel van boekhandel Thea uit Roggel, die een aantal exemplaren ter beschikking had.

Thomas Pieters, finalist in de Grote Prijs van Nederland voor singer songwriters 2013, bracht een aantal eigen liedjes op gitaar op zo’n aanstekelijke wijze, dat hij het publiek na twee inleidende zinnetjes al voor zich had ingenomen. Het strakke tijdschema had tot gevolg dat de toehoorders aan de pauze begonnen, maar net zo lief naar hem hadden willen blijven luisteren.

Na de pauze bracht John Hölsgens een voor zijn doen serieuze ode aan Jules Deelder en diens oeuvre; Deelder was in de Bombardon geweest, en John noemde hem een van de eersten die bij hem interesse in poëzie hadden gewekt. Ook het onverbloemde, taboedoorbrekende taalgebruik (mét Rotterdams accent) en optreden van Deelder hadden hem zeer getroffen.

Wanda uit Neer (Wanda Gielen) had met plezier de uitnodiging aanvaard om wat te komen vertellen over en uit “De zin van onzin”, haar recent verschenen tweede dichtbundel. De titel doet lichtvoetige verzen vermoeden, maar ook waren er enkele serieuzere gedichten te beluisteren. Als inspiratiebron noemde ze o.a. de wereld om haar heen, en dat illustreerde ze met een gedicht n.a.v. de ramp met de MH 17.

Toen Thomas Pieters met gitaar en ijsmuts op opnieuw het podium betrad wist het publiek al wat hij in petto had: een zeer humoristische podiumpersoonlijkheid die kolderieke liedjes (o.a. over kassameisjes) afwisselde met gevoelige ballades, over o.a. vriendschap. Met de zoals altijd deskundige audio ondersteuning van Johan Brunen verzorgde hij een prachtige afsluiting van wat met recht weer een geslaagde Niet Direct mag worden genoemd.

Mevrouw Despina was niet uitgenodigd  bij de 17e uitvoering van literair café Niet Direct, maar ze was er wel. Niet alleen werd ze gedoogd, ze kreeg zelfs een speciale plek in de voorstelling. Mevrouw Despina is het veelkleurige en gearticuleerde alter ego van dichteres Marjoleine de Vos, die haar heeft gecreëerd als een medium waarmee ze haar ideeën en associaties met haar lezers kan delen. Marjoleine bleek veel belangstelling te hebben voor oude epische verhalen; zowel het Griekse heldenepos “Odysseus” als het oeroude Gilgamesh epos bleken haar creatieve geest te hebben geprikkeld. Ze had zich verplaatst in de arme Penelope, Odysseus’ echtgenote, die zit te wachten tot haar man eindelijk naar huis komt uit de oorlog, maar tegelijkertijd wordt begeerd door grote aantallen vrijers. Aan het Gilgamesh epos had ze een in stijl geschreven stuk toegevoegd over het dilemma tussen trouw aan een overleden echtgenoot en de keuze voor een nieuwe liefde.

Niet alleen zij, maar ook Olaf van der Aart, jong talent en componist uit Heythuysen, vindt inspiratie in “Odysseus”. Zijn symfonische werk, waar hij nog volop aan werkt, heet zelfs zo. Hij vertelde dat muziek hem met de paplepel is ingegoten en dat een compositieopdracht op school zo goed was beoordeeld dat hij er verder mee aan de slag ging. Een bezoek aan de VS bij gelegenheid van de eerste live uitvoering van “When winter leaves” is het voorlopige hoogtepunt in het leven van deze veelbelovende knaap, die een fragment van “Odysseus” op de piano ten gehore bracht.

Vóór de pauze bekritiseerde John Hölsgens allereerst het volkomen onnodige doden van dieren, zoals de giraffe in een dierentuin in Kopenhagen. Vervolgens richtte hij zijn giftige pijlen op het bedenkelijke niveau van de geforceerd rijmende reclameleuzen bij sommige middenstanders in de regio, om zijn column in stijl af te sluiten met een leuze van hemzelf.

Na de pauze was het de beurt aan Jacques Vriens, die onderbroken en begeleid werd op de piano door Jan Gouw, en zijn indringende vertelling van een aantal sprookjes van Godfried  Bomans. Dat ze niet aan actualiteit hebben ingeboet bleek wel, uit de sprookjes zelf, maar ook uit de stille aandacht van het publiek, dat in groten getale was verschenen. Het grand café zat he-le-maal vol!

Of het nou Anita Dobbelmans, meikever van goede afkomst, was of de rijke bramenplukker, de Bomans-creaties gingen leven in de prachtige voordracht van Vriens. Des te tragischer was het einde van de bramenplukker: hij ziet zijn rijkdom door anderen miskend en wordt als bedrieger door het volk gelyncht. Gelukkig was er nog het korte, rijke leven van de eendagsvlieg om de avond met een knipoog te besluiten.

Niet Direct heeft het weer klaargespeeld: een avond vol kunst met taal en muziek van niveau kan heel laagdrempelig zijn. Gastheer Paul van Dooren meldde in de afsluiting alvast de volgende datum, 5 september 2014, een vrijdagavond, maar liet nog niet veel los over het programma. Wordt vervolgd!

LUSTRUM NIET DIRECT.

De verwachtingen waren hooggespannen: de grote zaal was ingericht, een glimmende zwarte Steinway op het podium, een contrabas, een setje zeer divers slagwerk, alles was in gereedheid gebracht voor “Het geluk van de sprinkhaan” , de lustrum voorstelling van literair café Niet Direct. In een kort openingswoord verwelkomde Paul van Dooren iedereen en sprak zijn trots uit dat het Niet Direct gelukt was Toon Tellegen en het Wisselend Toonkwintet naar Heythuysen te halen.

Voordat zij hun optreden inzetten was er ruimte voor John Hölsgens en zijn column. Op verrassend milde wijze gaf hij te kennen dat het tijd wordt voor een andere wereldorde, op kleinere schaal, met een menselijke maat. Deze gedachte was hem mede ingegeven door het gegeven dat ruimtevaarders die de wereldbol van een afstand hebben gezien, allemaal een andere kijk op het leven krijgen. Hij wenste dat iedereen toe.

In een korte inleiding vertelde Corrie van Binsbergen dat ze zich altijd liet inspireren door van alles, maar vooral door de verhalen van Toon Tellegen. De schrijver zat, gewapend met enkel een stapel losse A-viertjes en een glas water, ontspannen voor op het toneel, op een eenvoudige stoel, in het midden. In het openingsverhaal vertelde hij al dat de sprinkhaan nooit iemand wilde teleurstellen, want dat leek hem iets vreselijks. Maar dat kan ook niet, als je, zoals de sprinkhaan, een bordje boven je bed hebt hangen met de tekst: Ik heb altijd geluk.
Het publiek werd zeker niet teleurgesteld. Met de vijf muzikanten van het Wisselend Toonkwintet, die deels tijdens de verhalen en deels tussen de verhalen door speelden, werd het een onvergetelijke avond, waarop heel wat dieren binnenstapten in de winkel van de sprinkhaan om iets te kopen. De sprinkhaan verkocht alles. Of het nu nieuwe sokken waren aan de rups, een zware deur aan de kameel, een portie tijd aan de slak, of nóg een dag aan de eendagsvlieg, een groene muts aan het everzwijn, allemaal werden ze door de sprinkhaan bediend. Aan de oppervlakte grappige nonsensverhaaltjes, met een serieus ondertoontje voor de ontvankelijke luisteraar en kijker. Zo was er de bladluis die een portie mateloosheid wilde, en die ter plekke gebruikte en zich enorm te buiten ging, totdat de portie op was, waarna hij zich diep schaamde.
De sprinkhaan had ook verdriet in voorraad, en heimwee. Dat verkocht hij alleen in kleine porties; in een grotere hoeveelheid werd het pijn, en dat wilde de sprinkhaan niet leveren.
Op een wandeling door het bos kwam de sprinkhaan het schrijvertje tegen met een probleem: hij had alles al geschreven, maar in een lade had de sprinkhaan nog ongebruikte woorden, zoals ontegenzeggelijk en scheppingsdrift, en die kreeg het schrijvertje allemaal mee.

Tellegen vertelde met groot gemak, een boeiende stem en goede voordracht, en had de zaal snel in zijn greep. Zo waren er kostelijke scènes, zoals die van het nijlpaard en de neushoorn, die ruzie maakten over wie er aan de beurt was en vervolgens tango dansend de winkel uit liepen. Het kwintet bracht daarna een prachtige tango met een scheurende trombone in de hoofdrol.
De bijna uitverkochte zaal was erg enthousiast over de voorstelling, en Tellegen signeerde na afloop de luisterboeken die hij bij zich had. En om te besluiten met de woorden van de sprinkhaan, die zijn bestaan als winkelier had overpeinsd, “aardig is onontkoombaar”, het zat in hem.

Het was goed in de Uffelse Molen.

Op 26 mei had literair café Niet Direct een lente editie bedacht in de Uffelse Molen, tussen Neeritter en Haler. Het programma was, zoals altijd, divers en dit maal zelfs enigszins toegesneden op de prachtige molen, waar eigenaar John Klerkx het publiek van harte verwelkomde in de bijzonder fraai opgeknapte voormalige tiendschuur. Het enige minpuntje vormde het weer, waardoor het pauzedrankje een wat kille aangelegenheid was, buiten, onder de overkapping. Daar tegenover stond het lentegeluid van een spreeuwennest, dat tijdens de middag meermalen hoorbaar was.

Deze 15^e editie van Niet Direct werd geopend door een jong pianotalent, de zeventienjarige Liang Ramakers, die uit de Steinway vleugel een prachtige impromptu van Franz Schubert toverde. De akoestiek van de schuur bleek prachtig, en Liang speelde geconcentreerd en gloedvol.

Daarna onderhield Bas Jongenelen de volle zaal met een interessant betoog over wat humor is,  en waar humor beledigend kan zijn. Dat spitste hij verder toe op de middeleeuwen, toen de humor voornamelijk plat was, en zich richtte op, en soms ook tegen, de clerus en het bestuur. Met enkele treffende voorbeelden wekte hij die duistere tijd tot leven. Hij sloot zijn aandeel in de middag af met een “refereyn” over begijnen, die een wedstrijd scheten laten organiseren. De prestaties stegen tot Olympische hoogtes en in een carnavaleske omgeving zouden deze sterke verhalen nog steeds tot de verbeelding spreken.
 

Als laatste voor de pauze was de geïmproviseerde bühne voor Clean Pete, de artiestennaam van de tweeling Loes en Renée Wijnhoven. Zij schrijven Nederlandstalige liedjes en begeleiden zichzelf daarbij op gitaar (Loes) en cello (Renée). Net als Rogier Pelgrim in de vorige aflevering van Niet Direct, hebben zij deelgenomen aan de finale van de Grote prijs van Nederland voor beste singer / songwriter en daar hoge waarderingen  gescoord. Met bijzonder heldere stemmen en prachtige muzikale begeleiding toonden zij weer eens aan dat eenvoud het kenmerk van het ware is.

Na de pauze speelde Liang nog een nocturne van Chopin, gedreven en aansprekend, om daags erna nog een stukje VWO eindexamen te gaan afwerken! John Hölsgens liet zich daarna in zijn column van een wat serieuzere kant zien, maar de inmiddels bekende “kansarme wijken” maakten duidelijk dat het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Hij probeerde, tevergeefs, te duiden wat VVD voorzitter Benk in de media had bedoeld met zijn uitspraken.

Daarna kwam Frans van de Pas zijn verhaal over de Uffelse Molen brengen. Gekostumeerd, vol passie en drama, verhaalde hij van 7 december 1726, de nacht dat de molen door een ontevreden boer in brand werd gestoken. Aanstekelijk en bevlogen vertelde hij daarna nog het verhaal van de dolende ridder in de Peel, voor velen bekend.

De middag werd in stijl afgesloten door Clean Pete; zij hebben ongetwijfeld hun naamsbekendheid en hun fanclub uitgebreid (zie ook www.cleanpete.nl ).

De eenmalige uitstap naar deze locatie werd door alle aanwezigen toegejuicht. De sfeer, de artiesten, het programma en het tijdstip werden positief ontvangen. In oktober (17 of 24) zal Niet Direct zijn lustrum vieren en een speciaal programma aanbieden in De Bombardon, deze keer niet in het Grand Café, maar in de grote zaal. De zoals altijd rustig en gedegen presenterende gastheer Paul van Dooren liet er niet veel over los, maar stelde alvast een echte klapper in het verschiet.

Wilt u op de hoogte blijven, schrijft u dan een mailtje aan nietdirect@gmail.com. U wordt dan opgenomen in de mailing list en van de laatste ontwikkelingen op de hoogte gehouden.

Niet Direct 28 februari 2013

Met een affiche waarop o.a. Thomas Verbogt en Hester Knibbe prijkten, had Niet Direct hooggespannen verwachtingen gewekt bij het publiek. Deze literaire hoogvliegers, beiden meerdere malen onderscheiden, werden in het programma geflankeerd door onze eigen columnist John Hölsgens en Rogier Pelgrim, die in december 2012 de hoofdprijs had gewonnen in de Grote Prijs van Nederland voor singer / songwriters.
Toen gastheer Paul van Dooren om 20.00 uur de gasten welkom heette in Grand Café De Bombardon te Heythuysen was de zaal ruim gevuld met publiek. De opening werd verzorgd door Kim Peters Rit, die onlangs haar eerste roman, getiteld “Snap het dan!” uitbracht. Ze vertelde enthousiast hoe ze als heel jong meisje al vaak verhalen verzon en opschreef terwijl veel leeftijdsgenootjes buiten speelden.  Ze las ze een stukje uit haar boek voor; het publiek luisterde aandachtig.

Daarna was het Rogier Pelgrim, die zichzelf begeleidend op de gitaar, enkele van zijn eigen composities vertolkte. Zijn heldere hoge tenorstem combineerde indringend met zijn gevoelvolle gitaarspel in liedjes als ”My feelings are gone” en “Killing Time”, waarvan hij een van de slotregels aanpaste aan de avond: going to Heythuysen!

Daarna kondigde Paul van Dooren vol trots Hester Knibbe aan. Hij vroeg haar over de diepere beweegredenen om te dichten en naar de plaats van motieven als tijd en steen in haar dichtwerk. Ze gaat graag analytisch te werk, en ook beschouwend; een geslaagde combinatie, zo bleek toen ze voorlas uit eigen werk. Ze blonk uit in originele beeldspraak en zeer toegankelijke gedichten en werd beloond met een enthousiast applaus.

Na de pauze bracht John Hölsgens met verve zijn meest recente observaties van allerlei maatschappelijke verschijnselen, met name het terugtreden van belangrijke personen, zoals onze koningin en de paus. Met een listige draai aan de actualiteit verzekerde hij ons dat hij de volgende keer tot ons zal spreken vanaf een balkon boven de St. Pieter….

Hij maakte plaats voor Thomas Verbogt, veelzijdig schrijver (van o.a. romans, toneelstukken, columns en korte verhalen) en jurylid van de P.C. Hooftprijs. Op de vraag of Thomas Verbogt zelf herkenbaar is in zijn proza, bekende hij dat er wel aspecten van hem in personages terug te vinden zijn, maar dat hij niet één op één vereenzelvigd kan worden met zijn verhaalfiguren. Waarna hij dat leek tegen te spreken met een kostelijk verhaal over gedwongen danslessen in zijn jeugd. Zijn gebrek aan talent hield gelijke tred met zijn genoegen met de vrouw van zijn dansleraar de vloer aan te vegen, in vrijwel letterlijke zin.

De afsluiting van de avond was in handen van Rogier Pelgrim die duidelijk maakte dat zijn overwinning in Paradiso terecht was. Naast eigen werk, waarbij hij het publiek op de vingers liet meeknippen en “listen, don’t speak” liet meezingen, besloot hij met een mooie, volledig akoestische interpretatie van de Dylan klassieker Forever Young.

De goed voorbereide en duidelijk zeer tevreden gastheer Paul van Dooren wees alvast op 26 mei, de eerstvolgende Niet Direct. Deze zal plaatsvinden op zondagmiddag, in de Uffelse Molen in Haler, ‘s middags om 3 uur. Na vijf jaar heeft Niet Direct zijn bestaan, onder de paraplu van de Stichting Kunst en Cultuur Leudal, inmiddels ruimschoots bewezen, en de bezoekers waren unaniem over de geweldige avond, die zomaar hier in Heythuysen te beleven viel.

Niet Direct no. 13

Als er al iemand bijgelovig mocht zijn dan is die persoon in dat bijgeloof gelogenstraft. De dertiende keer dat Niet Direct als podium voor taal en muziek plaats vond, was om door een ringetje te halen.
In het grand café van Cultureel Centrum de Bombardon in Heythuysen hadden zich heel wat mensen verheugd op een mooi avondje uit, en wat werden die verwachtingen bewaarheid!



De traditionele opening door jong talent uit de regio werd verzorgd door Anne de Graaf, die samen met Marieke Klauwers een tweetal eigentijdse liedjes een eigen interpretatie meegaf. Somebody that I used to know van Gotye klonk prachtig en origineel. Anne, conservatoriumstudente, begeleidde zichzelf en Marieke vakkundig op akoestische gitaar en beloofd na de pauze een voor het wat oudere publiek herkenbaarder liedje te vertolken.

Daarna was het de beurt aan de meermaals gelauwerde, jonge dichteres Lieke Marsman, die uit eigen werk voorlas. Het bleek zeer toegankelijke poëzie, die ze kundig voordroeg. Presentator Paul van Dooren vroeg haar naar een mogelijke kruisbestuiving tussen haar studie filosofie en haar dichtwerk. Ze gaf aan dat haar poëtische inslag eerder een hinderpaal was bij het schrijven van opdrachten in het kader van haar studie: vrije associatie en wetenschappelijk werk laten zich moeilijk combineren.

Het gedeelte voor de pauze werd afgesloten door zangeres / actrice Laura Johannes met prachtige vertolkingen van wat ook wel theaterliederen worden genoemd. Ze werd vakkundig op toetsen begeleid door Bart Rademakers. Niet alleen zong ze haar liederen, waarvan een op een gedicht van J.C. Bloem, ze beleefde die ook en sleepte het publiek in haar enthousiasme mee. Na een middagoptreden in Rijssen had ze spontaan twee andere muzikanten meegebracht die op gitaar en mandoline naadloos in het optreden inschoven.

Na de pauze was er het feest der herkenning van een subtiel vertolkt Sound of Silence door Marieke en Anne. Daarna maakten ze plaats voor Sanneke van Hassel. Haar meest recente bundel met korte verhalen heet Ezels (ze gaan echter niet over dieren, maar over mensen, zoals ze zelf aangaf). Net als het werk van Lieke is ook het hare met meerdere prijzen bekroond. Uit Ezels las ze twee verhalen voor; herkenbare verhalen over herkenbare mensen, soms op het randje van de realiteit. Ze vertelde dat ze met veel plezier had gewerkt aan een bloemlezing van korte verhalen, getiteld Naar de Stad, samen met de Vlaamse Annelie Verbeke. De verhalen stammen van over de hele wereld, spelen zich alle af tegen een stedelijke achtergrond en zijn niet ouder dan tien jaar.

De vaste columnist John Hölsgens hield zich in m.b.t. de VVD perikelen in Roermond. Hij bestond het om Jos van Rey niet alle eer van het geleden debacle te gunnen: er is immers collectief misgekleund. Hij ontkende het rondzoemende gerucht dat hij zou stoppen als columnist, want de actualiteit voorziet columnisten immers van meer inspiratie en materiaal dan ooit!

De avond werd zeer bevlogen en aanstekelijk afgesloten door Laura Johannes en Bart Rademakers, die o.a. een lied van Theo Nijland en een van Karin Bloemen ten gehore bracht. Het slot vormde een lied over een zeer welkome alcoholverslaving die het liefdesverdriet moet wegnemen. Het publiek liet zich volledig meevoeren.

De dertiende Niet Direct was dus (alweer!) een memorabele: vele aanwezigen spraken uit dat het een fantastische avond was. De afgewogen mix van letterkunde en muziek zorgt voor een aansprekend programma, en daar kan iedereen op 28 februari 2013 weer van genieten. De locatie is hetzelfde, het aanvangstijdstip en de entree ook; de artiesten zullen uiteraard anderen zijn. Noteer de datum vast in uw agenda!!.

Poëzie en muziek

Een literaire boottocht over de Maas en de maasplassen met dichters en muziek! Twee jaar geleden was dat een enorm succes. Zo'n unieke poëzieboot zal dit jaar nog een keer het ruime sop kiezen vanaf de maaskade in Neer. Op14 september was het zover. Om stipt 19.45 uur werd de loopplank binnengehaald en stak het schip van de Veerman van wal. Rond 22.30 uur meerde de boot weer aan.

Diana Ozon, Ellen Deckwitz en Ko de Laat zijn de dichters van dienst. De kleurrijke zanggroep Toesjee verzorgt de muziek. Diana Ozon had twee jaar geleden tijdens haar optreden in Ontmoetingscentrum Leudal zo'n succes dat ze op veler verzoek opnieuw naar Leudal gevraagd is. Ze is een dichteres die haar mooie gedichten prachtig kan voordragen. Dat geldt zeker ook voor Ellen Deckwitz, die een krachtige performance heeft en gedichten schrijft die staan als een huis. Ko de Laat is een echte light-versedichter. Zijn geestige gedichten slaan altijd en overal waar hij optreedt aan. Zanggroep Toesjee hoeft in deze contreien amper nog toelichting. Met hun kleurrijke optredens weten deze muzikanten het publiek te ontroeren en te vermaken. En natuurlijk is ook de altijd verrassende columnist John Hölsgens van de partij. Deze Niet Direct Speciaal is een uitvloeisel van het tweedaagse festival Dichter bij het water, in 2010 een initiatief van Frits Criens, stadsdichter van de gemeente Leudal. Het onverwachte extraatje is mogelijk gemaakt mede dankzij de financiële medewerking van de Stichting Kunst en Cultuur Leudal en de firma Kuypers Kessel.

NIET DIRECT 11

Op 8 maart vond de elfde editie plaats van Niet Direct, het avondvullende programma voor de letteren en de muziek. Een avond met deze keer een hoog “Limburg-gehalte” . Het groeiende aantal vaste bezoekers van Niet Direct verzekerde zch al in een vroeg stadium van een goede plek in het grand café van Cultureel Centrum De Bombardon, in het vaste vertrouwen dat hun weer een mooie avond zou worden voorgeschoteld. Hun vertrouwen werd niet beschaamd!

De opening werd verzorgd door Carlijn Cober, telg uit een muzikaal geslacht en in het bezit van een parelende, loepzuivere stem. Na haar aankondiging door spreekstalmeester Paul van Dooren greep ze vastberaden de microfoon om haar eerste lied zonder enige vorm van begeleiding te zingen. Ze liet het volgen door een tweede, met orkestbegeleiding op CD. Verrassend, en zeer muzikaal.

Daarna kondigde Paul veelschrijver en streekgenoot Ton van Reen aan. In het welkom had de presentator al aandacht besteed aan de Dag van de Vrouw, en Van Reen benadrukte dat zijn grootmoeders verhalen (in combinatie met een zwaar auto ongeluk) voor hem aanleiding waren geweest om te gaan schrijven. Veel van zijn werk heeft dan ook te maken met het zware leven van Peelarbeiders uit de twintigste eeuw, de klassen- en standenmaatschappij en de bekrompenheid van het dorpsleven. Nadat hij een indringend beeld had geschetst van zijn schrijversmissie las hij voor uit eigen werk. Het publiek luisterde met aandacht.

Als laatste voor de pauze genoot het publiek van Nienke Crijns, pianiste / zangeres, ook weer uit de eigen regio. Zij bracht met veel overtuiging o.a. een vertolking van “Imagine” van John Lennon, waarbij het publiek af en toe zachtjes meezong.

Na een korte onderbreking sprak huiscolumnist en dichter John Hölsgens de menigte toe. Hij verwees naar zijn “Occupy de Zaal” - oproep van de vorige keer, en prees zich gelukkig dat burgemeester Arno Verhoeven (die zich, nota bene, met opgaaf van redenen had verontschuldigd!) in Leudal gebleven is, en niet naar Nijmegen is verkast, waar zijn naam als burgemeester in spe werd genoemd. Op zijn volstrekt eigen manier hield hij de regionale politiek tegen het licht, wat Paul van Dooren de vraag ontlokte of hij zelf misschien politieke ambities koesterde. John zei geen nee!

De tweede schrijver van de avond, Benny Lindelauf, had zijn eerste stappen op het schrijverspad gezet om de fantastische verhalen uit zijn familie te kunnen bewaren en delen. Levendig schilderde hij hoe, in een tijd zonder radio en TV, verhalen werden verteld, waarbij de vertellers elkaar verbeterden met ware , of in ieder geval eigen, details. Zijn romans “Negen open armen” en “De Hemel van Heivisj” spelen dan ook in een groot gezin, tegen de achtergrond van het interbellum en de oorlog zelf. Ook hij las voor uit eigen werk, en wisselde dat zeer verrassend af met een gevoelig liedje in het dialect over “Moder Maas”, zichzelf daarbij begeleidend op de gitaar. Het publiek beleefde als het ware wat Benny voorlas.

Toen Nienke daarna afsloot met o.a. “Nothing else matters” en een demonstratie over hoe een liedje kan ontstaan in interactie met het publiek, was de avond compleet. Of, zoals Paul al kundig en spits had aangegeven, de vrouwen vormden de kop en de staart van het programma, en waren daarmee de Alpha en de Omega, het begin en einde van alles.
Vele aanwezigen verlieten de zaal in de vaste overtuiging dat ze de volgende keer weer erbij willen zijn!

Pierre Boonen

Voor de tiende aflevering van Niet Direct, literatuur met muziek , hadden de organisatoren het gebruikelijke stramien aan gehouden:  
een opening met jong talent uit de regio, een tweetal literaire zwaargewichten en een muzikaal optreden.

Tegen het aanvangstijdstip van acht uur zat Grand Café de Zaal aangenaam gevuld met toeschouwers die in gespannen afwachting waren van wat de avond zou brengen. Het spits werd afgebeten door Funs Elbersen, een 16 jarige leerling van 5 vwo aan St. Ursula, die in zijn inleiding repte van zijn schrijfactiviteiten voor NRC Handelsblad, zijn politieke activiteiten in Leudal en zijn activiteiten met vrienden en vriendinnen, waarvan hij een representatief deel had weten mee te troggelen naar Heythuysen. In zijn column hield hij het publiek de spiegel voor over vergankelijkheid, en het daarmee samenhangende verlangen naar behoud. Echter, het leven bestaat bij de gratie van verandering, dus behoudzucht alleen leidt tot stilstand.

Daarna introduceerde presentator Paul van Dooren de Vlaamse auteur Anne Provoost.  Hij schetste kort haar werk, de vele prijzen die ze in binnen- en buitenland al heeft gewonnen en stelde haar vervolgens enkele vragen over haar werk. Daarin komen o.a. haar affiniteit met moederschap, en haar interesse in sprookjes aan bod. Zij ging op een zeer bezielde manier in op de vragen en vertelde dat ze, als ze een verhaal schrijft, altijd bedenkt hoe ze dit verhaal wil vertellen, welke manier er het beste bij past. Als ze zelf leest wil ze graag zelf interpreteren en zo werkt ze ook als schrijfster: de lezer moet zelf gebeurtenissen en romanfiguren duiden. Ze las ook een stuk voor uit een van haar romans. Het publiek was zeer geboeid, niet alleen door de tekst maar ook door het optreden zelf.

Alsof dat op zich al niet fantastisch was, was daar ook nog Hagar Peeters,  die al vele malen in de prijzen is gevallen met haar poëzie. Al in 1999 verscheen haar eerste bundel, en hoewel Hagar het niet met hem eens was, prees Paul van Dooren haar productiviteit en toegankelijkheid. Het eerste gedicht dat ze voorlas, droeg ze op aan Anne Provoost, “Vlaamse Ardennen”. Ze vertelde over haar Limburgse roots en liet een Chileens protestliedje horen uit de tijd van het regime Pinochet. Daar was ze door gefascineerd geraakt, o.a. omdat haar vader als activist in Chili was toen ze geboren werd. Ook verklapte ze dat ze bezig was aan haar eerste roman.

Het gedeelte voor de pauze werd op fenomenale wijze afgesloten door een gelegenheidsjazztrio: Ruud Jacobs piano, Rob Meijers drums en Sophie van Rooyen contrabas. Het speelplezier spatte ervanaf.  Zoals Paul van Dooren opmerkte, wie wil er nog naar New York als je dit naast de deur kunt beluisteren?

Na de pauze trok de vaste columnist John Hölsgens van leer tegen o.a. Jos van Rey; hij had uit betrouwbare bron via-via te horen gekregen dat de naam van onze burgemeester wordt genoemd in de aanloop naar een nieuwe burgemeesters-benoeming in Nijmegen. Hij riep alle aanwezigen op tot een “Occupy-De-Zaal” actie om dat te voorkomen. Het voorstel kreeg veel bijval.

Daarna lazen Anne Provoost en Hagar Peeters nog voor uit eigen werk, en sloten de musici een prachtige avond in stijl af.

Voor al degenen die het moeten doen met de enthousiaste woorden van hen die erbij waren is dit verslag de bevestiging daarvan. Noteert u 8 maart 2012 alvast in uw agenda: de herfst moet nog beginnen, maar bij “Niet Direct” speelt het voorjaar alweer.

Niet Direct is een initiatief van Pierre Boonen, Paul van Dooren en Wies Kerbusch. Niet Direct is onderdeel van de Stichting Kunst en Cultuur Leudal.

2010 "Niet Direct" 8

De november editie van Niet Direct was er een om je vingers bij af te likken. Onze jonge talenten, Renée Steenvoorden en Lisanne van Geleuken brachten, begeleid door het gitaarspel van Lisanne, een tweetal prachtige liedjes ten gehore. Een verrassing aan het begin van het programma, en na de pauze nog een keertje, onder welverdiend applaus.



In de opening had presentator Paul van Dooren al gemeld dat een van de hoofdgasten, actrice Lies Visschedijk, gedwongen door privéomstandigheden daags van tevoren had moeten  afzeggen. In dat late stadium bleek de andere hoofdgast, Wim Daniëls, bereid om een groter aandeel in de invulling van de avond te verzorgen. Wim Daniëls is schrijver, publicist, columnist en wat al niet meer. Hij trad aan met een luchtige, vaak bijzonder komische, verhandeling over het ontstaan van zijn fascinatie voor taal. Rijkelijk putte hij uit zijn jonge jaren in Aarle Rixtel en Helmond om de aanwezigen duidelijk te maken dat taal voor hem altijd “goed” is, ook als het “hun hebben” betreft. Dat zijn tocht door het verleden via de gemeenschappelijk badkuip op zaterdag en langs een filiaal van Van Haren in Helmond liep, was een onderdeel van het feest der herkenning dat zich in de zaal afspeelde.



Voor de pauze werden de aanwezigen, het was een uitverkocht huis, nog getrakteerd op prachtige muziek van gitarist Len David, gesecondeerd door Joris Schreurs op bas (na de pauze ook keyboard) en Hans van der Heijde op drums.

  

Na de pauze openden Lisanne en Renée met een nieuw, sprankelend duet.

Daarna deed John Hölsgens, de vaste columnist en het Geweten van Leudal, een boekje open op het gebied vandie “linkse hobby”, waarvan alle aanwezigen beoefenaars zijn. Hij vroeg zijn toehoorders met klem om hun stem te laten horen tegen de verschraling van het kunst- en cultuuraanbod, die in het regeerakkoord ligt besloten; die oproep bezorgde hem, terecht, grote bijval.



Daarna nam Wim Daniëls het van hem over. Hij beantwoordde enkele vragen uit het publiek, introduceerde zichzelf als zoendeskundige en bood cursussen daarin aan. Vervolgens las hij een kinderverhaal van eigen hand voor en een proeve van de column die hij 20 november in het radioprogramma “Spijkers met Koppen” wilde brengen. Op zijn vraag aan het publiek of dat kon viel hem een luid applaus van goedkeuring ten deel; hij heeft die column daadwerkelijk op de radio voorgelezen. Toen hij daarna door het muzikale trio op een verzoeknummer (van de Stray Cats) werd getrakteerd gaf hij een spontane swing-demonstratie, nadat hij eerder al had aangetoond de “moonwalk” te beheersen.
Dat de drie muzikanten de avond daarna met bijna een half uur verlengden werd door het publiek zeer gewaardeerd, getuige het applaus voor alle deelnemers en de vele enthousiaste reacties achteraf.

"Niet Direct"9 vindt 14 april plaats in CC "De Zaal" te Heythuysen.

18 maart 2010

Wat was het weer genieten afgelopen donderdag de 18e maart bij Niet Direct. Om te beginnen werd het publiek vergast op het prachtige pianospel van een student wiskunde (!), de achtienjarige Ben van Daal, deze keer het jonge talent bij Niet Direct. Hij begon ‘niet al te virtuoos’ zoals hij het zelf uitdrukte, met een zeer toegankelijk stuk, maar al heel snel liet hij zijn virtuositeit toch zien, of beter gezegd, horen. Gelukkig konden we twee keer van hem genieten, want na de pauze trad hij nog een keer op. Toch duurde zijn optreden voor velen nog te kort. Helaas was er niet meer tijd voor hem, doordat er nog zoveel ander talent op het programma stond. Nog meer muziek bijvoorbeeld, door het ad hoc samengestelde blazersensemble onder leiding van Manuel Janssen. Het publiek kon maar niet genoeg krijgen van hun muziek, en het leuke was, het kwintet zelf straalde ook uit hoeveel plezier het beleefde aan het maken van deze prachtige muziek!

  

Verder stond er een drietal literaire gasten op het programma. Patty Scholten las voor de pauze gedichten over haar jeugd voor. Naar eigen zeggen was ze wel al herhaaldelijk aan een autobiografische roman begonnen, maar telkens als ze tot pagina 20-30 gekomen was, gooide ze hem weer weg. ‘Dan vond ik er niks meer aan’, aldus deze dichteres. Daarom begon ze maar aan een autobiografie in dichtvorm. De sonnet is haar specialisme, waar ze inmiddels zeer bedreven in is geraakt. Haar mooie, grappige en doorgaans onverwachte wendingen zorgden niet alleen voor een lach, maar ook voor ontroering. Mooi als een dichter je zo kan raken. Na de pauze droeg ze een aantal dierdichten voor, inmiddels haar handelskenmerk. Eveneens ontroerende en geestige gedichten, waarin haar liefde voor het dier spreekt, maar ook ironie en haar kijk op de mens. Vermeldenswaard is dat de octopus haar lievelingsdier is; aan dit dier waren wel acht gedichten gewijd.

          

Miel Vanstreels, de tweede literaire gast bij Niet Direct, nam alleen al door zijn sappige Belgische tongval het publiek gelijk voor zich in. Hij liet ons lachen om zijn unieke wielergedichten en hield ons tegelijk een spiegel voor met zijn zelfspot.

          

En tot slot was Marjan Kilkens te gast bij Niet Direct, talent van eigen bodem. Zij las een verhaal voor met een zeer verrassende inhoud. Aanvankelijk wisten de toehoorders absoluut niet waar het naartoe ging en waarover het ging. Geheel verdiend heeft zij in 2009 met dit verhaal de prijs van de stad Weert gewonnen.

En dan was er natuurlijk nog de huiscolumnist van Niet direct: John Hölsgens, scherp als altijd, met een vleugje humor. Zoals steeds een genot om naar te luisteren.

Kortom, Niet Direct bood weer een zeer afwisselende avond van een beslist hoog gehalte. Heeft u deze avond node gemist, schrijf dan direct de volgende data in uw agenda zodat u de volgende avonden niet hoeft te missen: in het cultuurweekend van de Stichting Kunst en Cultuur Leudal met het thema ‘Dichter bij het water’ is er op 3 september een Niet Direct extra op het water! Het aantal kaarten hiervoor is beperkt, dus wees er snel bij. En op 18 november 2010 is er weer een gewone –maar wanneer is die eigenlijk gewoon?- Niet Direct in Cultureel Centrum “De Zaal” te Heythuysen. Noteren maar!

De vijfde Niet Directavond eindigde met een staande ovatie.

Klik hier voor meer foto's
Klik hier voor verslag

Op 19 maart 2009 vond voor de vierde keer een literaire happening plaats van Niet Direct. Het grand café van cc "De Zaal" in Heythuysen biedt de perfecte ambiance hiervoor. De gezellige drukte en het gevarieerde programma zorgden voor een prima sfeer. De jonge Neerse zanger Joep Reijnen uit de musical Ciske de Rat opende de avond en toen was de toon letterlijk gezet. Het publiek ging er nog eens goed voor zitten en verder was het alleen nog maar genieten geblazen van de mooie en herkenbare gedichten van de dichter Jos Versteegen, de ontroerende roman van Frits Criens, en de meeslepende muziek van de drie muzikanten van Savannah.
Houd de volgende avond van Niet direct in de gaten en noteer alvast in uw agenda: 5 november. Het belooft weer een spectaculaire avond te worden.